Một tuần đã trôi qua kể từ vụ lật tàu Vịnh Xanh 58, một sự cố hàng hải đáng tiếc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về những khoảng trống trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam. Mặc dù chỉ cách bờ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km, tàu Vịnh Xanh 58 chở 49 người đã gặp phải giông lốc bất ngờ và lật giữa biển mà không có hệ thống giám sát nào hay biết trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Sự chậm trễ này đã được coi là một “lỗ hổng chết người” trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được giám sát qua GPS, cảm biến, AI, dữ liệu lớn…
Trong thời đại số, việc giám sát thời gian thực đối với tất cả các tàu du lịch là điều bắt buộc. Tuy nhiên, vụ việc lần này không chỉ là một tai nạn hàng hải thông thường, mà còn làm lộ ra khoảng trống lớn và thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực. Chuyển đổi số và công nghệ có ý nghĩa khi nó có thể chạm đến những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc.
Các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng số hóa các tình huống khẩn cấp. Tàu ra khơi phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống IOC (Trung tâm điều hành và giám sát) cần tích hợp AI để phát hiện các lộ trình bất thường. Khi một tàu không về đúng giờ, phải có cảnh báo. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Và khi có mưa bão, phải có radar thời tiết – tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên.
Sự sống không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và “may rủi” trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Chuyển đổi số không chỉ dừng lại là hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, cảnh báo khi lịch trình bất thường. Chuyển đổi số không chỉ cần vẽ bản đồ đẹp – mà còn là ứng cứu người đúng lúc, trong những tình huống nguy cấp.
Như vậy, vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 đã đặt ra một thách thức lớn đối với các cơ quan chức năng và ngành công nghiệp vận tải hàng hải tại Việt Nam. Việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống đã trở thành một yêu cầu cấp thiết, nhằm đảm bảo an toàn cho người dân và ngăn chặn những tai nạn tương tự xảy ra trong tương lai.
Để thực hiện chuyển đổi số một cách toàn diện, các cơ quan chức năng cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng công nghệ, bao gồm hệ thống giám sát thời gian thực, thiết bị định vị và truyền dữ liệu, cũng như xây dựng quy trình ứng phó với các tình huống khẩn cấp. Bên cạnh đó, cần tăng cường hợp tác giữa các địa phương, bộ, ngành liên quan để chia sẻ kinh nghiệm và nguồn lực, nhằm nâng cao hiệu quả của quá trình chuyển đổi số.
Chuyển đổi số là một quá trình dài hạn, đòi hỏi sự quyết tâm và đầu tư từ tất cả các bên liên quan. Tuy nhiên, với những nỗ lực và quyết tâm, chúng ta có thể xây dựng một nền tảng công nghệ vững chắc, giúp cải thiện cuộc sống của người dân và nâng cao năng lực cạnh tranh của đất nước.
