Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ ra thực trạng đáng lo ngại trong việc triển khai các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Rất nhiều bộ, ngành và địa phương chưa chủ động đăng ký nhu cầu kinh phí để thực hiện các hoạt động này, dẫn đến sự phát triển chưa tương xứng của khoa học và công nghệ tại Việt Nam. Nguyên nhân chính của tình trạng này đến từ thể chế, cơ chế và chính sách thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ainda còn thiếu đầy đủ.
Nhận thức được vấn đề cấp thiết này, Thủ tướng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo lập cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực khoa học, công nghệ. Việc này không chỉ giúp Việt Nam nâng cao năng lực khoa học, công nghệ mà còn giúp đất nước thích ứng và phát huy nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Tuy nhiên, quá trình triển khai thu hút nhân lực chất lượng cao cho khoa học và công nghệ vẫn gặp nhiều hạn chế.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hạn chế này là do chính sách đãi ngộ chưa đủ mạnh và hấp dẫn để thu hút cũng như giữ chân nhân tài. Vì vậy, nhu cầu cấp thiết hiện nay là cần có chính sách đột phá trong việc phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài. Bên cạnh đó, việc xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh cũng đóng vai trò quan trọng. Hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo cần được tăng cường.
Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Luật này bao gồm nhiều chính sách mang tính đột phá với mục đích khuyến khích những người nghiên cứu khoa học và công nghệ. Đáng chú ý, Luật đã quy định rõ về việc chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo. Điều này thể hiện sự quan tâm và bảo vệ đối với các nhà nghiên cứu, tạo tiền đề cho sự phát triển của khoa học và công nghệ.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ rõ mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Việc tiếp theo là các cơ quan liên quan cần sớm vào cuộc để triển khai và thực hiện các chính sách này một cách hiệu quả. Đây là bước tiến quan trọng nhằm nâng cao vị thế của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, đồng thời hỗ trợ đắc lực cho sự phát triển bền vững của đất nước trong tương lai.