Hàng trăm tấn thanh long, ớt, đậu bắp của Việt Nam đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) do vướng mắc về thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Từ ngày 1-7-2025, theo Thông tư 12/2025/TT-BNNMT, trách nhiệm cấp phép này đã được chuyển từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường sang Sở An toàn thực phẩm các địa phương. Tuy nhiên, Sở An toàn thực phẩm tại các địa phương, trong đó có Sở An toàn thực phẩm TPHCM, cho biết chưa có đủ căn cứ pháp lý để cấp giấy chứng nhận này do sự không rõ ràng trong quy định pháp luật.

Điều này đã gây ra tình trạng tê liệt trong việc xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp Việt Nam. Từ đầu tháng 7 đến nay, nhiều lô hàng như thanh long, ớt, đậu bắp bị mắc kẹt không xuất được sang EU vì thiếu giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam cho biết có khoảng 250 tấn hàng gia vị trị giá 2,4 triệu USD đang chờ cấp phép. Tại tỉnh Bình Thuận, hàng trăm tấn thanh long xuất khẩu đang bị hư hỏng do thời gian lưu kho quá lâu.

Trách nhiệm cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu trước đây thuộc về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tuy nhiên, với quy định mới, trách nhiệm này được chuyển về cho địa phương quản lý. Trong khi đó, cơ quan chức năng tại địa phương chưa sẵn sàng để thực hiện nhiệm vụ mới này.

Tại hội nghị tổ chức ngày 29-7 giữa Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) với các địa phương, vấn đề cấp phép vẫn chưa được giải quyết. Việc chậm cấp giấy chứng nhận không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của họ.

Câu chuyện này đặt ra yêu cầu về nguyên tắc ‘trong suốt về mặt kỹ thuật’ trong quản lý nhà nước. Các cơ quan chức năng cần đảm bảo rằng việc thay đổi trong hệ thống quản lý không ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Phân định trách nhiệm và sửa chữa văn bản là việc nội bộ của các đơn vị được Chính phủ giao nhiệm vụ và không nên để việc này kéo dài gây hậu quả cho doanh nghiệp.

Như vậy, để giải quyết tình trạng trên, các cơ quan chức năng cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật để tạo cơ sở pháp lý cho việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm xuất khẩu. Đồng thời, cần có các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhằm giảm thiểu thiệt hại và ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của họ.

Nhiều xã mới thành lập sau sáp nhập đang gặp khó khăn về vấn đề thiếu ôtô công theo định mức. Tại hội nghị trực tuyến do Bộ Tài chính tổ chức gần đây, các địa phương đã lên tiếng về tình trạng thiếu xe ô tô công ở các xã, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa.

Theo ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản, việc rà soát toàn bộ ôtô công đã được thực hiện, tuy nhiên số xe còn lại ở cấp huyện trước ngày 1/7/2025 không đủ để điều chuyển cho các xã mới thành lập sau sáp nhập. Trước tình hình này, Bộ Tài chính đã có hướng dẫn cụ thể cho các địa phương.

Cụ thể, theo Nghị định số 155/2025/NĐ-CP, UBND cấp tỉnh có thẩm quyền quyết định định mức trang bị ôtô cụ thể cho từng đơn vị hành chính cấp xã. Trước hết, các tỉnh, thành phố cần điều chuyển xe từ cấp huyện còn lại từ trước ngày 1/7/2025 xuống cấp xã theo đúng tiêu chuẩn, định mức. Trường hợp số xe hiện có không đủ, địa phương được quyền điều chuyển từ các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh hoặc mua sắm mới để bảo đảm phương tiện phục vụ yêu cầu nhiệm vụ.

Bộ Tài chính cũng đã có Công văn số 8400/BTC-QLCS đề nghị các bộ, ngành trung ương rà soát, điều chuyển ô tô không còn sử dụng về cho địa phương. Tuy nhiên, kết quả báo cáo từ các bộ cho thấy phần lớn xe dôi dư là xe cũ, không đủ điều kiện vận hành hoặc không phù hợp với nhu cầu thực tế. Do đó, địa phương phải chủ động mua sắm mới để kịp thời trang bị phương tiện cho các xã.

Để hỗ trợ triển khai, Bộ Tài chính đã thành lập Tổ công tác liên ngành làm việc với tất cả các địa phương. Đồng thời, ban hành Công văn số 11120/BTC-QLCS thống nhất biểu mẫu báo cáo, giúp các địa phương tổng hợp, theo dõi tình hình xử lý tài sản công thuận tiện hơn. Hiện Bộ đang hoàn thiện chức năng trên phần mềm quản lý để hỗ trợ địa phương báo cáo nhanh và đầy đủ.

Trước những hướng dẫn cụ thể từ Bộ Tài chính, các địa phương được khuyến khích chủ động trong việc mua sắm và điều chuyển ôtô công để đáp ứng nhu cầu của các xã mới thành lập sau sáp nhập. Việc này không chỉ giúp giải quyết tình trạng thiếu ôtô công mà còn đảm bảo hiệu quả trong công tác quản lý và sử dụng tài sản công.

Các địa phương cần tích cực triển khai và thực hiện nghiêm túc các hướng dẫn từ Bộ Tài chính, nhằm đảm bảo tiến độ và hiệu quả trong việc trang bị ôtô công cho các xã mới thành lập, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa.

Thông tin thêm về vấn đề này có thể được tìm thấy tại https://www.binance.com .