Hàng trăm tấn thanh long, ớt, đậu bắp của Việt Nam đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) do vướng mắc về thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Từ ngày 1-7-2025, theo Thông tư 12/2025/TT-BNNMT, trách nhiệm cấp phép này đã được chuyển từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường sang Sở An toàn thực phẩm các địa phương. Tuy nhiên, Sở An toàn thực phẩm tại các địa phương, trong đó có Sở An toàn thực phẩm TPHCM, cho biết chưa có đủ căn cứ pháp lý để cấp giấy chứng nhận này do sự không rõ ràng trong quy định pháp luật.

Điều này đã gây ra tình trạng tê liệt trong việc xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp Việt Nam. Từ đầu tháng 7 đến nay, nhiều lô hàng như thanh long, ớt, đậu bắp bị mắc kẹt không xuất được sang EU vì thiếu giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam cho biết có khoảng 250 tấn hàng gia vị trị giá 2,4 triệu USD đang chờ cấp phép. Tại tỉnh Bình Thuận, hàng trăm tấn thanh long xuất khẩu đang bị hư hỏng do thời gian lưu kho quá lâu.

Trách nhiệm cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu trước đây thuộc về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tuy nhiên, với quy định mới, trách nhiệm này được chuyển về cho địa phương quản lý. Trong khi đó, cơ quan chức năng tại địa phương chưa sẵn sàng để thực hiện nhiệm vụ mới này.

Tại hội nghị tổ chức ngày 29-7 giữa Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) với các địa phương, vấn đề cấp phép vẫn chưa được giải quyết. Việc chậm cấp giấy chứng nhận không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của họ.

Câu chuyện này đặt ra yêu cầu về nguyên tắc ‘trong suốt về mặt kỹ thuật’ trong quản lý nhà nước. Các cơ quan chức năng cần đảm bảo rằng việc thay đổi trong hệ thống quản lý không ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Phân định trách nhiệm và sửa chữa văn bản là việc nội bộ của các đơn vị được Chính phủ giao nhiệm vụ và không nên để việc này kéo dài gây hậu quả cho doanh nghiệp.

Như vậy, để giải quyết tình trạng trên, các cơ quan chức năng cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật để tạo cơ sở pháp lý cho việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm xuất khẩu. Đồng thời, cần có các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhằm giảm thiểu thiệt hại và ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của họ.

Financial Times vừa đưa tin, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thể hiện thái độ cứng rắn hơn trong các cuộc đàm phán thương mại với Liên minh châu Âu (EU). Ông Trump yêu cầu các cấp dưới của mình áp thuế quan ít nhất 15-20% đối với hàng hóa nhập khẩu từ EU. Đây là một yêu cầu mới được đưa ra sau nhiều tuần đàm phán về một thỏa thuận khung giữa hai bên.

Ngoài ra, ông Trump cũng muốn giữ nguyên mức thuế ngành 25% đối với ô tô nhập khẩu từ EU. Nếu được áp dụng, thuế quan của Mỹ sẽ được áp lên 380 tỷ EUR hàng hóa hàng năm từ EU, trong tổng số 532 tỷ EUR xuất sang Mỹ. Mỹ hiện là thị trường đơn lẻ lớn nhất của khối này, chiếm đến 1/5 xuất khẩu của khu vực.

Đàm phán thương mại giữa hai bên dường như đã đình trệ khi hạn chót 1/8 do chính quyền Trump đề ra sắp kết thúc. EU vẫn hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận tương tự như Anh đã có với Mỹ, trong đó quy định mức thuế quan tối thiểu 10% và miễn thuế đối với một số ngành hàng.

Tuy nhiên, ông Maroš Šefčovič, Cao ủy thương mại của EU, đã đưa ra đánh giá bi quan với đại sứ của 27 nước thành viên về tiến trình đàm phán. Một quan chức Mỹ cho biết, chính quyền Trump muốn mức thuế đối ứng cao hơn 10% trong trường hợp hai nền kinh tế lớn đạt được một thỏa thuận.

Nếu ông Trump nhất quyết muốn áp thuế đối ứng từ 15-20%, mức thuế đó sẽ vẫn cao như khi hai bên bắt đầu đàm phán vào đầu tháng 4 và có thể buộc Brussels phải trả đũa. Một quan chức khác cho biết “tâm trạng (của khối) đã thay đổi rõ rệt” theo hướng ủng hộ trả đũa.

Tổng thống Mỹ thường xuyên bày tỏ không hài lòng với mức thâm hụt thương mại hàng hóa 198 tỷ EUR (tương đương 231 tỷ USD) với EU. Các quan chức EU lập luận rằng thương mại giữa 2 bên cân bằng hơn nhiều nếu tính đến cả các dịch vụ và thương mại.

Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan thực thi chính sách thương mại của EU, đã đề xuất gói trả đũa trị giá 72 tỷ EUR lên hàng hóa Mỹ, bao gồm máy bay Boeing và rượu whisky nếu đàm phán đổ vỡ. EU dự kiến hoãn gói trả đũa trị giá 21 tỷ EUR lên hàng nhập khẩu từ Mỹ cho đến đầu tháng sau.

Cuối tuần trước, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen kêu gọi hai bên đưa ra giải pháp cho tranh chấp thương mại thông qua đàm phán. Bạn có thể đọc thêm về vấn đề này tại Financial Times.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen dự kiến sẽ có cuộc gặp quan trọng với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Scotland vào ngày 27/7 tới. Cuộc gặp mặt này diễn ra trong bối cảnh nhiều người hy vọng rằng hai bên sẽ đạt được một thỏa thuận khung về thương mại trong cuối tuần này.

Tuy nhiên, ông Trump tỏ ra khá thận trọng khi đưa ra dự báo về khả năng đạt được thỏa thuận thương mại với châu Âu, với tỷ lệ thành công chỉ khoảng 50% hoặc thậm chí thấp hơn. Người đứng đầu Nhà Trắng cho rằng đây là một thỏa thuận lớn và Liên minh châu Âu (EU) sẽ cần phải nỗ lực để đạt được những kết quả tích cực.

Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và châu Âu trong vài tháng gần đây đã khiến nhiều nhà đầu tư trở nên thận trọng và e dè. Tuy nhiên, nếu một thỏa thuận thương mại được hoàn thiện, nhiều nhà đầu tư có thể sẽ quay trở lại thị trường với tâm lý lạc quan hơn.

Các nguồn tin từ quan chức và nhà ngoại giao cho biết thỏa thuận có thể bao gồm việc giảm thuế nhập khẩu khoảng 15% đối với tất cả hàng hóa của EU vào Mỹ. Riêng thuế nhập khẩu với nhôm và thép có thể ở mức 50%. Sự kiện này đã tạo ra một làn gió lạc quan cho thị trường chứng khoán Mỹ, khi liên tiếp lập đỉnh trong tháng này.

Các nhà đầu tư đang theo dõi sát sao tình hình, khi hạn chót 1/8 đang đến gần – thời điểm mà các nước không đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ sẽ phải đối mặt với mức thuế nhập khẩu mới. Hiện tại, EU đang chịu thuế nhập khẩu 10% đối với toàn bộ hàng hóa vào Mỹ, trong khi thuế với nhôm và thép là 50%, và với xe hơi và phụ tùng xe hơi là 25%.

Một thỏa thuận với châu Âu gần đây đã làm tăng hy vọng sau khi ông Trump thông báo đạt được thỏa thuận thương mại với Nhật Bản vào đầu tuần này. Dự kiến thỏa thuận với châu Âu cũng có thể dẫn đến việc giảm thuế nhập khẩu xe hơi về 15%, và mức thuế đối ứng mới có thể giảm về 15% với toàn bộ hàng hóa châu Âu.

Các loại thuế của Mỹ hiện đang áp dụng cho 380 tỷ euro (khoảng 420 tỷ USD) hàng hóa châu Âu, tương đương với khoảng 70% hàng xuất khẩu của khu vực này. Các bên đang đặt kỳ vọng vào một thỏa thuận khung, với các chi tiết cụ thể hơn sẽ được thống nhất trong tương lai.

Trong bối cảnh Liên minh châu Âu (EU) đang nỗ lực siết chặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga, việc các công ty vận tải của Hy Lạp tiếp tục vận chuyển dầu mỏ của Nga đã đặt ra những câu hỏi lớn về tính thống nhất trong chính sách đối ngoại của khối này. Gói trừng phạt thứ 18 của EU, được đánh giá là mạnh mẽ nhất từ trước đến nay, bao gồm các biện pháp nhằm hạ trần giá dầu và mở rộng danh sách các cá nhân, tổ chức bị cấm vận. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn những lỗ hổng trong cơ chế kiểm soát, cho phép các hoạt động vận chuyển dầu mỏ của Nga vẫn tiếp diễn.

Hoạt động vận chuyển dầu mỏ của các công ty Hy Lạp làm dấy lên mối quan ngại về khả năng của EU trong việc thực hiện một chính sách đối ngoại thống nhất và hiệu quả. Đặc biệt, trong bối cảnh cuộc xung đột ở Ukraine đang diễn biến phức tạp, sự thống nhất và hiệu quả trong chính sách đối ngoại của EU là điều cần thiết để duy trì áp lực lên Nga và hỗ trợ Ukraine. Việc các công ty vận tải của Hy Lạp tiếp tục vận chuyển dầu mỏ của Nga không chỉ làm suy yếu hiệu quả của các biện pháp trừng phạt mà còn làm nổi bật những thách thức trong việc đảm bảo sự tuân thủ thống nhất giữa các quốc gia thành viên.

EU đã cam kết hỗ trợ Ukraine và áp đặt các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ lên Nga để giảm thiểu nguồn thu năng lượng của nước này. Tuy nhiên, những lỗ hổng trong cơ chế kiểm soát và sự thiếu thống nhất trong việc thực hiện các biện pháp trừng phạt có thể làm suy yếu những nỗ lực này. Để giải quyết vấn đề này, EU cần tăng cường cơ chế giám sát và kiểm soát, đồng thời thúc đẩy sự phối hợp và thống nhất giữa các quốc gia thành viên trong việc thực hiện các biện pháp trừng phạt.

Hy Lạp, như một thành viên của EU, cần giải thích rõ ràng về việc các công ty vận tải của nước này tiếp tục vận chuyển dầu mỏ của Nga. Athens cần đảm bảo rằng các công ty này tuân thủ các biện pháp trừng phạt của EU và thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn chặn việc vận chuyển dầu mỏ của Nga trong tương lai.

Trong bối cảnh hiện nay, EU cần duy trì sự tập trung vào việc hỗ trợ Ukraine và áp đặt các biện pháp trừng phạt hiệu quả lên Nga. Đồng thời, khối này cũng cần giải quyết những thách thức nội bộ và tăng cường sự thống nhất trong chính sách đối ngoại để đảm bảo rằng các biện pháp trừng phạt được thực hiện một cách thống nhất và hiệu quả.

Trong một phát biểu gần đây, Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã bày tỏ sự hoài nghi về khả năng Ukraine có thể trở thành thành viên của Liên minh châu Âu (EU) vào năm 2034. Ông cho rằng kế hoạch này có thể không khả thi khi xét đến các kế hoạch tài chính trung hạn của khối, kéo dài đến năm 2034.

Sau cuộc gặp gỡ với Tổng thống Romania Nicușor Dan tại Berlin, ông Merz nhấn mạnh rằng ưu tiên hàng đầu hiện tại là làm mọi thứ có thể để chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine. Ông cũng lưu ý rằng việc tái thiết Ukraine sẽ được bàn thảo sau đó, nhưng quá trình này dự kiến sẽ kéo dài nhiều năm và có thể không ảnh hưởng đến triển vọng tài chính trung hạn hiện tại của EU.

Trước đó, vào tháng 2 năm 2025, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Ursula von der Leyen, đã phát biểu tại Kiev rằng Ukraine có thể gia nhập EU trước năm 2030 nếu nước này tiếp tục thực hiện cải cách với tốc độ và chất lượng như hiện tại. Các nhà lãnh đạo EU cũng khẳng định rằng việc gia nhập EU sẽ là sự đảm bảo an ninh quan trọng nhất cho tương lai của Ukraine. Theo Euractiv, những phát biểu này đã thu hút sự chú ý của nhiều người quan tâm đến vấn đề này.

Được biết, việc Ukraine gia nhập EU đã được thảo luận rộng rãi trong thời gian gần đây. Nhiều người cho rằng đây sẽ là một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo an ninh và ổn định cho khu vực. Tuy nhiên, cũng có nhiều thách thức và khó khăn cần phải vượt qua, đặc biệt là liên quan đến các yêu cầu về kinh tế và cải cách của Ukraine. Theo trang web chính thức của Ủy ban châu Âu, EU đã cam kết hỗ trợ Ukraine trong quá trình cải cách và tái thiết.