Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần thiết yếu trong nhiều lĩnh vực của đời sống hiện nay. Mới đây, giáo sư Trần Thế Truyền từ Đại học Deakin, Úc, đã sử dụng cụm từ ‘sinh vật kỹ thuật số’ (digital species) để mô tả AI trong một cuộc gặp gỡ với các bạn trẻ, sinh viên và nhân viên các doanh nghiệp tại Việt Nam. Các bạn trẻ đã thể hiện sự thích thú với hình ảnh và chia sẻ nhiều ý kiến về cách ‘làm chủ’ sinh vật mới này.

Để sử dụng AI hiệu quả, các bạn trẻ cho rằng cần phải tỉnh táo và khôn ngoan. Bạn Hồ Khả Minh Châu, học sinh lớp 11 Trường THPT Bùi Thị Xuân, TP.HCM, đã bắt đầu sử dụng ChatGPT để tìm thông tin và làm bài thuyết trình. Bạn cho biết AI giúp tổng hợp kiến thức nhanh hơn Google, nhưng cần phải nghĩ ra câu lệnh phù hợp. La Nông Thương Hoài, nhân viên marketing tại TP.HCM, cũng chia sẻ rằng công ty của cô đang triển khai học và sử dụng AI trong nhiều công việc. Tuy nhiên, cô cũng nhấn mạnh rằng cần phải kiểm tra lại thông tin do AI đưa ra và không nên lệ thuộc hoàn toàn vào nó.

Giáo sư Trần Thế Truyền cũng khuyên các bạn trẻ cần phải dám nghĩ lớn và mạnh dạn để cùng đồng hành với AI. Ông cho rằng AI không hề xấu, mà quan trọng là cách sử dụng nó. Không chỉ sinh viên, các giảng viên đại học cũng cần phải bắt đầu làm chủ AI như một công cụ hỗ trợ học tập và nghiên cứu. Đại học Debrecen (Hungary) đang thảo luận về việc tích hợp AI vào chương trình đào tạo, và tin rằng AI sẽ là môn học bắt buộc cho tất cả các khoa ngành.

Tại Việt Nam, Đại học Văn Lang (VLU) đã thành lập Viện Khoa học tính toán và trí tuệ nhân tạo (COSARI) để nghiên cứu và đào tạo về AI. PGS.TS Nguyễn Thời Trung, viện trưởng COSARI, cho rằng AI đã trở thành một phần không thể thiếu trong mọi ngành nghề, nhưng sinh viên hiện nay còn thiếu nền tảng toán học, lập trình và phân tích dữ liệu. Ông Trung cũng cảnh báo rằng AI có thể gây bất cân đối trong tiếp cận tri thức và khiến sinh viên mất định hướng nếu vai trò của người thầy bị xem nhẹ. Do đó, các bạn trẻ cần học hỏi các nhóm nội dung AI, tư duy logic, thống kê và lập trình, cũng như ứng dụng AI một cách sáng tạo.

Trong hợp tác quốc tế, Oliver Lochhead, sinh viên ngành quản lý thể thao, Đại học Swinburne, cho rằng không có sự khác biệt lớn trong cách tiếp cận AI giữa sinh viên Việt Nam và Úc. Các bạn trẻ ở cả hai quốc gia đều tò mò, cởi mở và sẵn sàng khám phá tiềm năng của AI. Đại học Swinburne là một trong những trường đại học hàng đầu tại Úc, với nhiều chương trình đào tạo về AI và công nghệ.

Tiềm năng của AI tại Việt Nam rất lớn, với dân số 100 triệu người và tốc độ số hóa nhanh. Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, trong đó có nội dung về AI, tạo cơ hội lớn để Việt Nam chủ động học hỏi và sử dụng AI một cách hiệu quả. Để biết thêm thông tin về Luật Công nghiệp công nghệ số, bạn có thể truy cập vào trang web của Quốc hội Việt Nam.

Với sự phát triển nhanh chóng của AI, các bạn trẻ cần phải trang bị cho mình kiến thức và kỹ năng để có thể tận dụng AI một cách hiệu quả. Đại học Deakin và Đại học Văn Lang là hai trong số nhiều trường đại học tại Úc và Việt Nam đang tích cực đào tạo và nghiên cứu về AI.

Ông Nguyễn Hồng Thiện, Giám đốc Công ty TNHH MTV Tư Sang (tỉnh Đồng Tháp), đã trở thành một biểu tượng của sự sáng tạo và đổi mới trong lĩnh vực cơ khí nông nghiệp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm và bằng cách áp dụng kiến thức kỹ thuật cùng với việc trực tiếp trải nghiệm thực tế trên đồng ruộng, ông đã cho ra đời hàng chục nghìn thiết bị cơ giới giá trị, được nông dân tin dùng.

Sinh ra trong một gia đình có truyền thống làm cơ khí, chế tạo máy nông cụ, ông Thiện đã tiếp tục phát triển xưởng cơ khí của gia đình thành Công ty TNHH MTV Tư Sang. Đây là một doanh nghiệp chuyên cải hoán và chế tạo máy nông cụ, với mục tiêu hỗ trợ nông dân nâng cao hiệu quả sản xuất lúa.

Một trong những sáng chế nổi bật của ông Thiện là máy gặt đập liên hợp, máy gieo sạ, máy cuốn rơm, máy trộn phân và hiện đang chế tạo thử nghiệm máy xới vùi phân. Đặc biệt, máy cuốn rơm tự hành do ông sáng chế có khả năng thu gom rơm trên diện tích 5 ha/ngày, thay thế hơn 50 lao động thủ công. Đến nay, ông đã sản xuất hơn 500 chiếc máy cuốn rơm, mỗi chiếc trị giá 340 triệu đồng.

Quá trình nghiên cứu và phát triển các sản phẩm của ông Thiện luôn gắn liền với việc lắng nghe tâm tư và nguyện vọng của nông dân. Ông không chỉ áp dụng kiến thức kỹ thuật mà còn trực tiếp trải nghiệm thực tế trên đồng ruộng, sát cánh cùng nông dân để hoàn thiện các thiết bị. Hầu hết các loại máy do ông cải tiến và sáng chế đều phù hợp với thực tiễn, sử dụng nhiên liệu dầu nên tiết kiệm chi phí cho nông dân.

Nhiều sản phẩm của ông đã đạt được những giải thưởng cao tại các hội thi sáng tạo khoa học – kỹ thuật cấp tỉnh và khu vực. Chẳng hạn, “Máy gặt đập liên hợp” đã đoạt giải nhất tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật cấp toàn quốc năm 2010 và được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen.

Với nhiều sản phẩm cơ khí độc đáo và sáng tạo, Công ty TNHH MTV Tư Sang đã tích cực tham gia các chương trình của ngành nông nghiệp như “Cánh đồng mẫu lớn” và gần đây là Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Các máy nông cụ của công ty đã giúp nông dân giảm phát thải, tiết kiệm chi phí và nâng cao lợi nhuận.

Hiện tại, kỹ sư – nông dân Nguyễn Hồng Thiện cùng cộng sự tại Công ty Tư Sang tiếp tục nghiên cứu và cải tiến sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nông dân, đặc biệt là Đề án trồng 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Sự đóng góp của ông Thiện và công ty của ông đã thể hiện sự cam kết với việc hỗ trợ nông dân và phát triển ngành nông nghiệp bền vững.