Ở thành phố Hải Phòng, một sự thay đổi lớn đang diễn ra trên những cánh đồng rộng lớn. Thay vì hình ảnh quen thuộc của nông nghiệp truyền thống, giờ đây là những cỗ máy cày công suất lớn, máy cấy ngồi lái hiện đại và thiết bị bay không người lái (drone) đang được sử dụng để thay thế sức người trong sản xuất. Một trong những người tiên phong trong việc tích tụ ruộng đất và áp dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất lúa là anh Nguyễn Văn Hùng, tại xã Việt Khê.

Anh Hùng đã trải qua nhiều thăng trầm trong việc thử nghiệm các loại cây trồng trên những cánh đồng bỏ hoang. Với đam mê bất tận với nông nghiệp, anh đã quyết định tích tụ ruộng đất và đưa máy móc, khoa học công nghệ vào đồng ruộng. “Tích tụ ruộng đất là bước đi then chốt đầu tiên. Ban đầu, có những hộ cho mượn đất miễn phí 1-2 vụ. Sau khi thấy mình làm hiệu quả, họ mới tin tưởng ký hợp đồng cho thuê dài hạn”, anh Hùng chia sẻ.

Sau nhiều năm kiên trì đi “gõ cửa từng nhà”, anh Hùng đã có được khu đồng rộng 50 hecta như hiện tại. Sự minh bạch, giữ chữ tín và cam kết không thay đổi mục đích sử dụng đất đã giúp anh nhận được sự đồng thuận của hàng trăm hộ dân. Tuy nhiên, tích tụ đất đai chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ là phải có công nghệ. Với quy mô 50 hecta, sản xuất thủ công là điều không tưởng.

Do đó, anh Hùng đã phải huy động nguồn lực lên tới hàng tỷ đồng, phần lớn là vay mượn để đầu tư hệ thống máy móc, công nghệ hiện đại, đồng bộ như máy cày, máy gặt đập liên hợp và thuê dịch vụ drone phun thuốc. Hiệu quả kinh tế thấy rõ khi chi phí lao động giảm 35-50%, năng suất tăng 10-15%, quan trọng nhất là anh hoàn toàn chủ động trong sản xuất, không còn lệ thuộc vào nhân công thời vụ.

Mô hình sản xuất của anh Hùng là một điểm sáng, đã khắc phục được tình trạng ruộng đất bỏ hoang và định hướng sản phẩm tiệm cận các tiêu chuẩn cao hơn như hữu cơ, phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu. Năm 2025, mô hình của anh Nguyễn Văn Hùng nhận được “cú hích” quan trọng từ Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng thông qua dự án “Cánh đồng công nghệ chính xác DTALS trong sản xuất lúa giảm phát thải khí nhà kính, gắn với tăng trưởng xanh”.

Với tổng diện tích đất nông nghiệp lên tới trên 185.000 hecta, Hải Phòng có tiềm năng khổng lồ để nhân rộng các mô hình như của anh Hùng. Đây là lúc cần chuyển mạnh từ sản xuất truyền thống sang nông nghiệp thông minh, sinh thái và số hóa trong sản xuất. Việc áp dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất lúa không chỉ giúp tăng năng suất, giảm chi phí mà còn góp phần bảo vệ môi trường và giảm phát thải khí nhà kính.

Việc nhân rộng mô hình sản xuất của anh Hùng và áp dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất lúa tại Hải Phòng sẽ giúp thành phố đạt được mục tiêu tăng trưởng xanh và bền vững. Đồng thời, việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất cũng sẽ giúp nông dân tăng thu nhập, cải thiện đời sống và góp phần xây dựng nông thôn mới.

Trong thời gian qua, các doanh nghiệp tư nhân đã đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế của đất nước, không chỉ đóng góp vào GDP và ngân sách nhà nước, mà còn tạo ra nhiều việc làm cho người lao động nông thôn. Đặc biệt, các doanh nghiệp này đã giúp nông dân cải thiện năng suất và ứng dụng công nghệ mới trong sản xuất, thông qua việc thực hiện chuyển đổi số trong nông nghiệp.

Việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp không chỉ giúp doanh nghiệp và nông dân cải thiện năng suất và chất lượng sản phẩm, mà còn đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn quốc tế về nông dược. Công ty Cổ phần Rau quả Thực phẩm An Giang (Antesco) là một ví dụ điển hình về việc áp dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp. Hiện công ty quản lý hơn 10.000ha đất nguyên liệu và liên kết với hơn 6.000 hộ nông dân và hợp tác xã, tạo việc làm cho hơn 20.000 nông dân.

Antesco đã áp dụng chuyển đổi số để kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất và đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn quốc tế về nông dược. Tổng Giám đốc Công ty Antesco Nguyễn Hoàng Minh cho biết, với sản lượng hơn 100.000 tấn nguyên liệu mỗi năm, số hóa là yếu tố bắt buộc để quản lý quy mô lớn. Trước đây, nông dân chưa quen với công nghệ, nhưng giờ đây nhờ sự hỗ trợ của doanh nghiệp, họ đã sử dụng các giải pháp công nghệ dễ sử dụng, nâng cao hiệu quả công việc.

Nông dân Nguyễn Văn Cọp, trồng bắp và nuôi bò ở xã Long Kiến, đã áp dụng công nghệ hiệu quả vào canh tác nhờ sự hỗ trợ của doanh nghiệp. Ngoài tạo việc làm, doanh nghiệp còn triển khai các chương trình đào tạo kỹ thuật giúp nông dân canh tác bền vững, giảm sử dụng hóa chất, thay thế bằng phân bón hữu cơ để nâng cao năng suất. Chính sách hỗ trợ vốn linh hoạt giúp bà con an tâm sản xuất và giảm thiểu rủi ro tài chính.

Anh Nguyễn An Nhàn – Quyền Giám đốc khối thu mua và vùng trồng Công ty Antesco chia sẻ: đội ngũ kỹ thuật viên nông nghiệp, nhân viên vùng trồng đã đồng hành sát sao cùng bà con triển khai số hóa các hoạt động quản lý sản xuất vùng nguyên liệu. Ứng dụng công nghệ vào quản trị, từ hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch đến số hóa trong giám sát canh tác và sản xuất, đảm bảo hiệu quả mùa vụ và giúp nông dân hưởng lợi nhiều nhất.

Ở xã Cù Lao Giêng, cây xoài là cây trồng chủ lực với diện tích hơn 4.000ha. Với sự đồng hành và liên kết của doanh nghiệp, nhà vườn đã ứng dụng khoa học, kỹ thuật trồng xoài theo tiêu chuẩn VietGAP xuất khẩu sang các thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Australia… Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc Hợp tác xã GAP Cù Lao Giêng Nguyễn Minh Hiền cho biết: từ năm 2022, hợp tác xã liên kết với nông dân, ký hợp đồng liên kết và tiêu thụ xoài giữa nông dân và các công ty cung ứng, thu mua.

Đến nay, hợp tác xã đã cung cấp cho các công ty xuất khẩu hơn 2.100 tấn xoài tượng và xoài hạt lép sang Hàn Quốc, Trung Quốc, Úc, New Zealand, Hoa Kỳ…; cung ứng hơn 4.000 tấn xoài cho thị trường trong nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong việc hợp tác, hỗ trợ và tạo dựng mối quan hệ tin cậy với người nông dân. Các doanh nghiệp cần chuyển từ việc chỉ mua – bán sang hợp tác, liên kết với người nông dân, xây dựng niềm tin và cùng nhau phát triển. Điều này sẽ giúp tạo ra giá trị gia tăng cao hơn, nâng cao thu nhập và đời sống của nông dân.