Hà Nội đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng trong việc giảm thiểu ô nhiễm không khí và ùn tắc giao thông. Với hơn 8 triệu phương tiện, trong đó có 1,1 triệu ô tô và 6,9 triệu xe máy, thành phố đang chịu áp lực khủng khiếp lên hạ tầng giao thông đô thị.

Chỉ thị 20 của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 12/7/2024, yêu cầu Hà Nội triển khai các biện pháp mạnh mẽ nhằm giảm ô nhiễm không khí, trong đó có kế hoạch không để xe máy chạy xăng vào Vành đai 1. Tuy nhiên, việc triển khai này cũng đặt ra nhiều thách thức và cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng để tránh tác động tiêu cực đến đời sống nhân dân và hoạt động của doanh nghiệp.

Thực tế, Hà Nội đã có nhiều nỗ lực trong việc giảm thiểu ô nhiễm không khí và ùn tắc giao thông, bao gồm việc phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng và khuyến khích sử dụng xe điện. Tuy nhiên, việc cấm xe máy ở Vành đai 1 cũng gây nhiều tác động đến đời sống và chi phí tuân thủ của người dân. Ước tính, việc thay thế 600.000 xe máy trong khu vực Vành đai 1 với mức giá trung bình khoảng 25 triệu đồng/xe, tổng chi phí chuyển đổi ước tính lên đến 15.000 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, việc chuyển đổi sang xe điện cũng là cơ hội khổng lồ cho các hãng xe của nước ta. Tuy nhiên, nếu các doanh nghiệp nội địa không chuẩn bị kịp, xe máy điện từ nước ngoài, giá rẻ, chất lượng kém rất có thể sẽ ồ ạt tràn về, chiếm hết các con phố ở Hà Nội. Do đó, cần có các chính sách hỗ trợ như cung cấp tài chính ưu đãi cho người mua, ban hành tiêu chuẩn, quy trình kiểm định để đảm bảo an toàn, và khuyến khích sử dụng pin Li-ion thay cho pin axit chì. nguồn

Hà Nội cần ưu tiên tối đa nguồn lực cho giao thông công cộng: tăng số lượng xe buýt sạch, mở rộng hệ thống metro, xây dựng các trạm trung chuyển liên thông, và số hóa hệ thống vé. Quy hoạch của Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2035 sẽ hoàn thành 410 km đường sắt đô thị, và đến năm 2045 là 616 km. Đây là hướng đi đúng đắn, nhưng đòi hỏi tăng tốc đầu tư, thay vì dàn trải và thiếu quyết liệt như hiện nay. Xem thêm thông tin tại đây

Việc chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện là xu thế tất yếu, phù hợp với mục tiêu giảm phát thải và nâng cao chất lượng sống đô thị. Tuy nhiên, chính sách xanh không thể là chính sách hành chính áp đặt. Chuyển đổi phải có lộ trình rõ ràng, đánh giá tác động kỹ lưỡng, và quan trọng nhất là không đẩy người dân – nhất là nhóm yếu thế – vào thế bị động. Tìm hiểu thêm về vấn đề này .

Thành phố Hồ Chí Minh đang tiến hành lấy ý kiến về đề xuất hạn chế sử dụng xe chạy xăng tại các khu vực được xác định có mức độ ô nhiễm cao. Thông tin này đã thu hút sự chú ý rộng rãi từ công chúng. Đề xuất hạn chế xe chạy xăng tại các khu vực ô nhiễm nặng đang được xem xét như một biện pháp hiệu quả để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe của cộng đồng.

Hiện tại, thành phố đang tích cực thực hiện các biện pháp nhằm kiểm soát và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Trong đó, việc nghiên cứu và áp dụng các giải pháp để hạn chế sử dụng xe chạy xăng tại những khu vực có nguy cơ ô nhiễm cao đang được tập trung triển khai. Phương án này không chỉ giúp giảm bớt tình trạng ô nhiễm mà còn phù hợp với xu hướng phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, vốn đang được nhiều thành phố lớn trên thế giới积极 áp dụng.

Xu hướng phát triển bền vững đang trở thành kim chỉ nam cho nhiều thành phố lớn trên toàn cầu. Các thành phố này đang tích cực tìm kiếm và áp dụng các giải pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, trong đó có việc hạn chế sử dụng các phương tiện giao thông gây ô nhiễm. Việc TPHCM lấy ý kiến về phương án hạn chế xe xăng tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm cao được xem là một bước đi cần thiết để tiến tới mục tiêu bảo vệ môi trường và đảm bảo sức khỏe cho người dân.

Các chuyên gia môi trường cho rằng, việc hạn chế sử dụng xe chạy xăng tại các khu vực ô nhiễm nặng có thể mang lại nhiều lợi ích cho môi trường và sức khỏe cộng đồng. Giải pháp này không chỉ giúp giảm thiểu nồng độ khí thải gây ô nhiễm mà còn khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện hơn với môi trường, như xe điện hoặc phương tiện công cộng. Để phương án này khả thi, thành phố cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể và các giải pháp thay thế phù hợp cho người dân.

Thành phố Hồ Chí Minh đang trên đà đẩy mạnh các nỗ lực bảo vệ môi trường. Thông qua việc lấy ý kiến và nghiên cứu các giải pháp hạn chế sử dụng xe chạy xăng, thành phố thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường và nâng cao chất lượng sống cho người dân. Dự kiến, các biện pháp cụ thể sẽ được công bố trong thời gian tới, đồng thời Chính phủ cũng sẽ có những chính sách hỗ trợ cần thiết để đảm bảo sự chuyển đổi suôn sẻ và hiệu quả.

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí khoa học Nature đã đưa ra phát hiện quan trọng về nguyên nhân gia tăng đột biến ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc. Ung thư phổi hiện đang là loại ung thư gây tử vong hàng đầu thế giới và thường khó chẩn đoán, dẫn đến việc nhiều bệnh nhân không thể được cứu chữa khi bệnh tiến triển đến giai đoạn muộn. Mặc dù hút thuốc lá vẫn là yếu tố nguy cơ lớn nhất gây ung thư phổi, nhưng có đến 1 trong 5 ca tử vong do ung thư phổi mỗi năm là người chưa từng hút thuốc.

Tốc độ gia tăng số ca ung thư phổi ở người không hút thuốc đang diễn ra với tốc độ đáng báo động. Giáo sư Ludmil Alexandrov, chuyên gia về y học tế bào và phân tử tại Đại học California, cho biết xu hướng đáng lo ngại là ngày càng nhiều người chưa từng hút thuốc mắc ung thư phổi, nhưng nguyên nhân vẫn chưa được hiểu rõ. Điều này cho thấy cần có những nghiên cứu sâu hơn để làm sáng tỏ nguyên nhân và đưa ra giải pháp hiệu quả.

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ô nhiễm không khí có liên quan chặt chẽ với các loại đột biến ADN tương tự như khi hút thuốc. Tiến sĩ Maria Teresa Landi, nhà dịch tễ học ung thư tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ, cho biết đây là một vấn đề toàn cầu cấp bách và đang gia tăng mà các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân. Việc xác định được nguyên nhân sẽ giúp đưa ra những giải pháp hiệu quả để giảm thiểu rủi ro và ngăn chặn sự gia tăng của bệnh.

Các nhà nghiên cứu đã phân tích mã di truyền của các khối u phổi được lấy từ 871 người chưa từng hút thuốc ở châu Âu, Bắc Mỹ, châu Phi và châu Á. Kết quả cho thấy cư dân ở khu vực có mức độ ô nhiễm không khí càng cao càng có nhiều đột biến gây ung thư hơn trong các khối u phổi. Đặc biệt, các hạt bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet (PM2.5) liên quan đến các đột biến gien, bao gồm gien TP53, vốn có liên quan đến việc hút thuốc lá. PM2.5 có thể xâm nhập vào máu và gây ra các bệnh nghiêm trọng khác như bệnh tim.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã yêu cầu các quốc gia hành động mạnh mẽ hơn để chống lại ô nhiễm, thủ phạm giết chết 7 triệu người mỗi năm trên toàn cầu. Một phân tích tổng hợp gần đây cũng đã phát hiện tiếp xúc với mức độ PM2.5 cao làm tăng nguy cơ ung thư phổi thêm 8% và tử vong do căn bệnh này thêm 11%. Do đó, việc giảm thiểu ô nhiễm không khí là rất quan trọng để giảm rủi ro mắc ung thư phổi và các bệnh khác có liên quan.

Để giảm thiểu rủi ro, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân nên nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường và sức khỏe. Đồng thời, các nhà nghiên cứu đang tiếp tục tìm hiểu nguyên nhân và phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh ung thư phổi. Thông qua những nghiên cứu như thế này, hy vọng chúng ta có thể tìm ra giải pháp để giảm thiểu rủi ro và ngăn chặn sự gia tăng của bệnh ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc.

Ngoài ra, mỗi cá nhân cần có những biện pháp phòng ngừa như hạn chế tiếp xúc với không khí ô nhiễm, tránh xa các khu vực có mức độ ô nhiễm cao, sử dụng khẩu trang khi ra đường, và đặc biệt là duy trì lối sống lành mạnh. Nhìn chung, cuộc chiến chống lại ung thư phổi là cuộc chiến của cả cộng đồng, và mỗi hành động nhỏ của chúng ta đều có thể góp phần vào việc giảm thiểu rủi ro và ngăn chặn sự gia tăng của bệnh.

Chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện được xem là giải pháp quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn như Hà Nội. PGS. TS Hoàng Anh Lê, Trưởng bộ môn Quản lý môi trường, Khoa môi trường, Trường Đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), cho biết xe máy là nguồn gây ô nhiễm không khí chính do tiêu thụ nhiều năng lượng và phát thải trực tiếp qua ống xả mà không qua hệ thống xử lý khí thải.

Theo nghiên cứu, ban ngày xe máy là nguồn phát thải chủ yếu, trong khi vào ban đêm, xe tải hạng nặng chiếm ưu thế. Tại Hà Nội, số lượng xe máy ước tính khoảng 6,9 triệu phương tiện, trong đó 95% sử dụng xăng. Việc triển khai lộ trình chuyển đổi xe điện trong vành đai 1 sẽ tác động đến 9 phường, trong đó 6 phường nằm trọn trong vành đai 1. Số liệu thống kê sơ bộ cho thấy, trong vành đai 1 có lượng dân cư ổn định khoảng 600.000 dân, với tổng số xe máy tại chỗ khoảng 450.000 phương tiện.

Bà Nguyễn Hoàng Ánh, Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cho biết ô nhiễm từ các phương tiện giao thông chiếm trên 60% trong báo cáo của Hà Nội về ô nhiễm không khí. Tuy nhiên, nguồn ô nhiễm từ khí thải phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, bụi hoạt động giao thông là 23%, một nguồn bụi rất lớn nữa chiếm khoảng 29% là bụi từ hoạt động xây dựng và 17-18% là từ hoạt động đốt.

Để giảm phát thải của phương tiện giao thông đường bộ, nhất là giảm phát thải của xe máy, việc chuyển đổi xe máy chạy xăng sang sử dụng xe điện sẽ giúp giảm đáng kể lượng khí thải, góp phần cải thiện chất lượng không khí tại Hà Nội và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, vấn đề hạ tầng trạm sạc và đơn vị cung cấp điện cần được giải quyết. Bên cạnh đó, cần giải quyết triệt để bài toán về rác thải pin như giảm thiểu việc thải bỏ pin, tái chế và chuyển mục đích sử dụng pin thải.

Ông Nguyễn Đông Phong, Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm khí thải xe cơ giới đường bộ, Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho rằng việc kiểm soát khí thải xe ô tô tham gia giao thông ở nước ta đã được thực hiện kể từ năm 2006, thì toàn bộ hơn 70 triệu xe máy đang lưu thông tại Việt Nam lại chưa thực hiện việc kiểm soát khí thải, mặc dù quy chuẩn khí thải xe máy đã áp dụng với xe máy mới ra thị trường.

Tìm hiểu thêm về các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn.