Đèn ban ngày, hay còn gọi là đèn chiếu sáng ban ngày (DRLs), đã trở thành một tính năng phổ biến trên nhiều dòng xe hiện đại. Loại đèn LED có cường độ ánh sáng thấp này được bố trí ở phần đầu xe, thường nằm gần hoặc xung quanh cụm đèn pha. Mặc dù không thể sánh bằng đèn pha về độ sáng, DRLs vẫn đủ mạnh để giúp các phương tiện khác, người đi bộ, người đi xe đạp và những người tham gia giao thông dễ dàng nhận diện xe trong điều kiện ban ngày.

Trên hầu hết các dòng xe hiện đại, đèn chiếu sáng ban ngày hoạt động một cách tự động. Khi người lái khởi động động cơ, đèn sẽ bật sáng và tự động tắt khi đèn pha được kích hoạt. Việc sử dụng loại đèn này không đòi hỏi người lái phải thực hiện thao tác phức tạp. Chỉ cần vặn chìa khóa hoặc nhấn nút khởi động, đèn sẽ tự động vận hành.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những chiếc xe sử dụng đèn chiếu sáng ban ngày có nguy cơ gặp tai nạn chết người vào ban ngày thấp hơn 5% so với những xe không được trang bị. Đặc biệt, trong các vụ tai nạn đơn phương liên quan đến người đi xe đạp, người đi bộ hoặc các đối tượng không tham gia giao thông, nguy cơ tử vong giảm tới 12%. Điều này cho thấy đèn chiếu sáng ban ngày không chỉ là một chi tiết thiết kế mà còn là một yếu tố quan trọng góp phần nâng cao an toàn khi lái xe.

Tuy nhiên, đèn chiếu sáng ban ngày không phù hợp để lái xe ban đêm. Cường độ ánh sáng của DRLs không đủ để chiếu sáng đường một cách hiệu quả khi di chuyển trong điều kiện ban đêm. Đèn chiếu sáng ban ngày không thể thay thế đèn pha, bất kể xe được trang bị đèn pha công nghệ HID hay LED.

Một điểm đáng chú ý khác là khi DRLs hoạt động, đèn hậu sẽ không sáng. Đèn hậu chỉ được kích hoạt khi đèn pha hoặc đèn định vị bật lên. Việc lái xe mà đèn hậu không hoạt động là vi phạm pháp luật tại nhiều quốc gia, đặc biệt trong điều kiện ban đêm hoặc khi thời tiết bất lợi như mưa lớn hay sương mù dày đặc.

Thiết kế của DRLs hướng ánh sáng về phía trước thay vì chiếu xuống dưới như đèn pha hay đèn sương mù. Mục tiêu chính của loại đèn này là tăng khả năng nhận diện xe từ các phương tiện khác, chứ không phải để chiếu sáng đường đi như hai loại đèn còn lại.

Tại Hoa Kỳ, mặc dù các nghiên cứu từ Cơ quan An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia khẳng định đèn chiếu sáng ban ngày giúp giảm thiểu tai nạn và va chạm, chính phủ Hoa Kỳ hiện không bắt buộc các phương tiện đường bộ phải trang bị loại đèn này. Trong khi đó, Canada đã áp dụng quy định yêu cầu tất cả xe mới phải có DRLs từ năm 1989. Tương tự, Liên minh Châu Âu cũng đặt ra quy định bắt buộc đối với mọi ô tô, xe tải và xe van mới được bán từ năm 2012.

Tại Hoa Kỳ, người dùng vẫn có thể lắp đặt DRLs cho những chiếc xe cũ nếu sẵn sàng chi trả thêm chi phí. Một bộ DRL thông thường có giá từ 50 đến 200 đô la, và thời gian lắp đặt thường kéo dài từ ba đến bốn giờ, tùy thuộc vào hãng xe và mẫu xe.

Khi các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang hướng tới việc hạn chế sử dụng ô tô cá nhân chạy bằng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực nội đô, một câu hỏi cấp thiết được đặt ra: Liệu xe PHEV (Plug-in Hybrid Electric Vehicle), một loại xe lai có khả năng sạc pin từ ngoài, có được phép hoạt động hay không?

Xe PHEV là loại xe kết hợp giữa động cơ đốt trong truyền thống và động cơ điện, cho phép xe hoạt động bằng điện trong quãng đường ngắn và sử dụng xăng, dầu cho những chuyến đi đường dài. Điều này làm cho PHEV trở thành một giải pháp thay thế thú vị cho những người muốn giảm thiểu mức độ ảnh hưởng tới môi trường mà không phải hy sinh hoàn toàn khả năng di chuyển.

Theo Chỉ thị 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ không cho phép xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Đến ngày 1/1/2028, các quy định hạn chế sẽ mở rộng, không cho phép xe mô tô, xe gắn máy, và hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong cả Vành đai 1 và Vành đai 2. Tương tự, TP Hồ Chí Minh cũng đang trong quá trình rà soát và đề xuất các biện pháp hạn chế đối với xe có mức phát thải cao tại các khu vực được xác định là có nguy cơ gây ô nhiễm cao.

Xe PHEV tỏ ra có lợi thế lớn tại các đô thị đông đúc, nơi tốc độ giao thông thường thấp và tần suất dừng lại tại đèn đỏ cao. Xe có thể tận dụng tối đa chế độ điện và hầu như không cần sử dụng đến xăng. Đa số các mẫu xe PHEV thế hệ mới có mức tiêu hao nhiên liệu rất thấp, chỉ từ 0,52-1,1 lít xăng/100km. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối ưu, xe PHEV cần được sạc đầy pin hàng ngày.

Nhiều người đặt ra câu hỏi về quy định đối với xe PHEV khi các thành phố lớn hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô. Với công nghệ lai của mình, xe PHEV hoàn toàn có khả năng hoạt động chỉ bằng điện trong nội đô, giảm thiểu ô nhiễm; và khi cần di chuyển ra ngoài thành phố, có thể chuyển sang sử dụng xăng, dầu. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là làm thế nào để kiểm soát và đảm bảo xe PHEV chỉ sử dụng động cơ điện khi lưu hành trong nội đô, khi không phải tất cả xe đều được sạc đầy pin thường xuyên.

Các chuyên gia cho rằng cần có những quy định cụ thể để quản lý xe PHEV, nhằm đảm bảo rằng xe được sạc đầy pin và hoạt động bằng điện trong khu vực nội đô. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn tận dụng được những lợi ích mà công nghệ hybrid mang lại. Việc quản lý hiệu quả sẽ giúp xe PHEV trở thành một phần quan trọng trong nỗ lực toàn diện nhằm cải thiện chất lượng môi trường và không khí tại các đô thị lớn.