Trong bối cảnh hiện nay, các thỏa thuận thương mại quốc tế đang trở thành tâm điểm chú ý hơn bao giờ hết. Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục đe dọa các quốc gia bằng việc áp thuế quan cao hơn cho đến khi họ đồng ý ký kết các thỏa thuận mới với Mỹ đã làm dấy lên nhiều quan ngại. Tuy nhiên, quá trình đàm phán các thỏa thuận thương mại giữa các quốc gia diễn ra như thế nào và liệu những hành động mạnh mẽ của ông Trump có làm thay đổi cách thức tiến hành các cuộc đàm phán hay không?

Jason Langrish, một nhà đàm phán thương mại kỳ cựu của Canada, cho biết rằng những lời đe dọa áp thuế của ông Trump đã làm xấu đi bầu không khí trong phòng đàm phán. Ông giải thích rằng gần đây, trong thời kỳ chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bản địa đang gia tăng, các thỏa thuận thương mại đã trở nên mang tính phòng thủ và buộc tội nhiều hơn. Điều này trái ngược với cách thức các thỏa thuận như vậy được đạt được trước đây, khi các cuộc đàm phán thương mại thường mang tính tích cực vì bạn đang nâng cấp một thỏa thuận vốn đã có hiệu lực giữa hai quốc gia.

Một cựu đàm phán viên thương mại khác, Karl Falkenberg, người đã nhiều năm làm đại diện cho EU trong các cuộc đàm phán, nói rằng ông Trump ‘không chấp nhận luật chơi’. Ông không có ý khen ngợi, nhưng ông Trump chắc chắn sẽ coi đó là một lời khen. Việc ông Trump thực hiện các hành động mạnh mẽ và bất ngờ đã làm thay đổi cách thức tiến hành các cuộc đàm phán thương mại quốc tế.

Quá trình đàm phán thương mại thường bắt đầu với việc mỗi bên chỉ định một trưởng đoàn đàm phán. Các nhóm được bố trí cho mỗi bàn đàm phán, có thể bao gồm các vấn đề như thuế quan, quy định, và mua sắm chính phủ. Mỗi bàn đàm phán sẽ có một thành viên phụ trách riêng. Ông Langrish nói rằng sau đó, ‘cuộc đua bắt đầu’, lưu ý rằng các thỏa thuận thường mất nhiều năm để hoàn tất.

Đối với ông Falkenberg, một ngày làm việc điển hình trong các cuộc đàm phán gồm một phiên vào buổi sáng và một phiên vào buổi chiều, nhưng ông cho biết đã từng ‘rời văn phòng lúc 5 giờ sáng’. Mặc dù các bộ phim chính trị truyền hình thường phóng đại các xung đột trong đàm phán, nhưng hầu hết những người trong ngành đều nói rằng công việc thực sự diễn ra âm thầm, trong nhiều giờ thương lượng chiến lược, cả cho và nhận.

Wendy Cutler, một cựu nhà đàm phán thương mại của Mỹ, cho biết rằng yếu tố quan trọng nhất trong đàm phán là sự tin tưởng. Bà nói rằng bạn sẽ không bao giờ có được 100% sự tin tưởng, bởi vì mỗi bên đều có các mục tiêu quốc gia riêng. Nhưng nếu bạn cảm thấy có thể chia sẻ không chính thức các đề xuất với phía bên kia, và điều đó sẽ không bị rò rỉ ra báo chí hay lan truyền đến các bên liên quan, thì sẽ dễ dàng hơn để đi đến một kết thúc thành công.

Tuy nhiên, trong khi các yếu tố nội bộ trong phòng đàm phán có vai trò quan trọng, thì những gì đang diễn ra bên ngoài thế giới mới chính là thứ có thể quyết định sự thành – bại của một thỏa thuận. Ông Langrish chỉ ra rằng có những người phản đối một thỏa thuận được ký kết, chẳng hạn như một lĩnh vực kinh tế có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, hoặc phe đối lập chính trị trong nước.

Bà Cutler nói thêm rằng điều khiến các nhóm đàm phán của Mỹ gặp khó khăn chính là việc ông Trump muốn họ ký kết các thỏa thuận mới với hầu hết các quốc gia trong một khoảng thời gian rất ngắn. Lời khuyên của bà Cutler dành cho Tổng thống Donald Trump và những người thân cận ông là hãy ngưng sử dụng mạng xã hội, vì việc quá công khai một cuộc đàm phán có thể gây ảnh hưởng đến tiến trình.

Trong khi đó, khi thuế quan của Mỹ dường như liên tục tăng giảm một cách khó hiểu, giới luật sư thương mại trên toàn thế giới đang rất được săn đón. Việc các quốc gia phải đối mặt với những thay đổi liên tục trong chính sách thương mại của Mỹ đã tạo ra một nhu cầu lớn về tư vấn và hỗ trợ pháp lý trong lĩnh vực thương mại quốc tế.

Thông qua các cuộc đàm phán thương mại, các quốc gia có thể đạt được các thỏa thuận mang lại lợi ích cho cả hai bên. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, các cuộc đàm phán thương mại đang trở nên ngày càng phức tạp và thách thức hơn bao giờ hết.

Để đạt được một thỏa thuận thương mại thành công, các quốc gia cần phải có một chiến lược đàm phán rõ ràng và linh hoạt, cũng như sẵn sàng thỏa hiệp và hợp tác. Bên cạnh đó, việc duy trì sự tin tưởng và giao tiếp cởi mở giữa các bên cũng là yếu tố quan trọng trong việc đạt được một thỏa thuận thương mại thành công.

Khả năng tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump vào cuối tháng 10 đang được hai bên tích cực chuẩn bị. Cuộc gặp có thể diễn ra trong chuyến công du Trung Quốc của ông Trump, ngay trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) tại Gyeongju, Hàn Quốc. Một phương án khác đang được xem xét là tổ chức cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo vào thời điểm diễn ra Thượng đỉnh APEC, dự kiến từ ngày 30-10 đến 1-11.

Thông tin về khả năng tổ chức cuộc gặp giữa hai nguyên thủ quốc gia đang thu hút sự chú ý đặc biệt, sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mời Tổng thống Donald Trump và phu nhân đến thăm Trung Quốc trong một cuộc điện đàm vào tháng 6. Tổng thống Trump cũng đã gửi lời mời tương tự cho Chủ tịch Tập Cận Bình. Đầu tháng 7, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã có cuộc gặp trực tiếp đầu tiên tại Kuala Lumpur, được coi là một bước tiến quan trọng hướng tới cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo.

Các chuyên gia nhận định rằng cuộc gặp trực tiếp giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Trump có thể mang lại nhiều lợi ích trong việc giải quyết các vấn đề như vấn đề fentanyl và thuế quan. Ông Tôn Thành Hạo, nhà nghiên cứu tại Trung tâm An ninh và chiến lược quốc tế thuộc Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), cho rằng nếu một số vấn đề có thể được làm rõ trực tiếp trong một hội nghị thượng đỉnh, thì chúng ta có thể chứng kiến những đột phá tương đối nhanh chóng trong các lĩnh vực cụ thể của quan hệ Mỹ – Trung.

Ông Trần Kỳ, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Thanh Hoa, nhận định rằng cả hai bên đang cố gắng tạo ra một không khí thuận lợi hướng đến cuộc gặp gỡ. Nếu hai bên có thể đạt được một mức độ “hợp tác chung” nhất định trong các vấn đề mà Tổng thống Trump quan tâm, như thương mại và kiểm soát xuất khẩu, thì việc tổ chức thượng đỉnh sẽ thúc đẩy các tương tác tích cực giữa hai nước.

Một số chuyên gia cũng lưu ý rằng cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo có thể tạo cơ hội để thảo luận về các vấn đề toàn cầu khác, như an ninh quốc tế, biến đổi khí hậu và khủng hoảng kinh tế. Tuy nhiên, cũng có những thách thức và bất đồng giữa hai nước mà cuộc gặp có thể không thể giải quyết ngay lập tức.

Hiện tại, cả hai bên đang tích cực chuẩn bị cho cuộc gặp và hy vọng đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều yếu tố bất ngờ và thách thức mà hai bên cần phải vượt qua để đạt được những thỏa thuận cụ thể.

Thị trường bán lẻ Mỹ, nền kinh tế số 1 thế giới, vừa ghi nhận sự chậm lại trong tăng trưởng doanh số bán lẻ trong 6 tháng đầu năm. Theo số liệu mới công bố của Liên đoàn bán lẻ Mỹ, doanh số bán lẻ không bao gồm ô tô và xăng dầu trong tháng 6 đã giảm 0,33% so với tháng 5.

Sự sụt giảm này cho thấy tâm lý lo lắng của người tiêu dùng trước các biến động về thuế quan đang ngày càng rõ nét. Trong 9 hạng mục bán lẻ của tháng 6, chỉ có hai danh mục ghi nhận doanh số tăng, đó là hàng điện tử và dụng cụ thể thao. Ngược lại, các mặt hàng như may mặc, hàng tiêu dùng nhanh và thực phẩm lại ghi nhận sự giảm sút.

Ông Gary Thanh Nguyen, một nhà kinh doanh tại bang Maryland, Mỹ, chia sẻ về sự tăng giá của các mặt hàng: “Trước đây, tôi mua thịt bò với giá 6,5 đến 7 đồng một pound, nhưng bây giờ giá đã tăng lên trên 10 đồng một pound, tương đương tăng khoảng 3 đồng.” Ông cho biết đã được thông báo về việc tăng giá này từ hơn một tháng trước.

Bà Trae Bodge, một chuyên gia bán lẻ hàng đầu tại Mỹ, nhận định: “Rõ ràng, thuế quan có liên quan chặt chẽ đến việc tăng giá, mặc dù mức tăng chưa cao như trong vài tháng qua. Nhiều nhà bán lẻ đang thực hiện việc tăng giá một cách âm thầm, và người tiêu dùng có thể không nhận thức được điều này nếu không theo dõi sát sao.”

Sự trầm lắng của doanh số bán lẻ hiện nay phần nào phản ánh tâm trạng chờ đợi và lo lắng của người tiêu dùng trước những vấn đề kinh tế và biến động về thuế quan. Hiện tại, lượng hàng tồn kho đang nhiều hơn so với cùng kỳ các năm trước, do các doanh nghiệp đã tích cực nhập hàng khi thuế nhập khẩu ở mức 10%.

Tuy nhiên, sau khi áp dụng mức thuế mới từ ngày 1/8, việc nhập khẩu hàng hóa dự báo sẽ chậm lại trong một thời gian để tiêu thụ hết hàng tồn kho. Điều này sẽ tác động trực tiếp đến đơn hàng của nhiều doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Mỹ từ khoảng tháng 9 trở đi.