Số tháng 8 của tạp chí Vogue vừa được phát hành, gây chú ý với người đọc bằng sự xuất hiện của nữ diễn viên Anne Hathaway trên trang bìa, cùng với đó là thông tin về sự trở lại của bộ phim The Devil Wears Prada phần 2. Tuy nhiên, điểm thu hút sự quan tâm của nhiều người lại là loạt hình ảnh quảng cáo cho các thương hiệu lớn với người mẫu được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo (AI).

Các hình ảnh này là một phần của chiến dịch được phát triển bởi Seraphinne Vallora, một công ty tiếp thị ứng dụng AI có trụ sở tại London. Trước đó, các tác phẩm của công ty này cũng đã xuất hiện trên các tạp chí hàng đầu như Elle, The Wall Street Journal và Harper’s Bazaar. Việc sử dụng người mẫu AI trong các chiến dịch quảng cáo đã làm dấy lên cuộc tranh luận về tác động của nó đối với ngành người mẫu và làng thời trang.

Người mẫu ngoài đời thực đang nỗ lực để hướng tới sự đa dạng, tôn vinh vẻ đẹp của nhiều kiểu vóc dáng và màu da. Tuy nhiên, AI lại đưa ra một hình ảnh hoàn hảo, với tiêu chuẩn về vẻ đẹp không thực tế. Điều này khiến nhiều người lo ngại về tác động tiêu cực đối với người tiêu dùng, đặc biệt là người trẻ, những người đã phải đối mặt với kỳ vọng không thực tế về ngoại hình.

Nhiều người cho rằng việc sử dụng người mẫu AI là một bước lùi đối với sự đa dạng và bao gồm trong làng thời trang. Trong khi đó, các nhà đồng sáng lập của Seraphinne Vallora, Valentina Gonzalez và Andreea Petrescu, lại tin rằng sự phản đối chiến dịch của họ là không đúng chỗ. Họ cho biết rằng AI không thay thế người mẫu thật, mà chỉ là một công cụ để giúp các thương hiệu tiếp thị sản phẩm hiệu quả hơn.

Mặc dù vậy, nhiều thương hiệu thời trang nổi tiếng đang đẩy mạnh việc sử dụng AI cho việc tiếp thị sản phẩm, đảm bảo sự đa dạng hơn về vóc dáng, màu da… Tuy nhiên, lựa chọn này cũng vấp phải sự chỉ trích, khi một số người cho rằng việc AI tạo ra người mẫu – đặc biệt là người da màu – là một cách để các công ty kiếm lời mà không cần đầu tư nhiều, đồng thời có khả năng lấy đi công ăn việc làm của những người mẫu chuyên nghiệp.

Giám đốc sáng tạo của H&M, Jörgen Andersson, cho biết công ty sẽ không thay đổi phương pháp tiếp cận ‘lấy con người làm trung tâm’ và chỉ đơn giản là ‘khám phá cách AI có thể nâng cao quy trình sáng tạo’. Ông nói thêm rằng công ty cam kết sẽ tiếp cận vấn đề này một cách có đạo đức, minh bạch và có trách nhiệm.

Đối với Sara Ziff, người bắt đầu làm người mẫu ở New York từ năm 14 tuổi và là nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành của tổ chức phi lợi nhuận Model Alliance, những lo ngại về AI không phải là không có cơ sở. Cô cho rằng các thương hiệu và nhà sáng tạo phải cân nhắc cách triển khai tốt nhất và cách sử dụng nó một cách có trách nhiệm.

Tương lai của ngành người mẫu và việc sử dụng AI trong thời trang vẫn còn là một câu hỏi lớn. Trong khi AI có thể mang lại nhiều lợi ích cho ngành công nghiệp này, thì việc sử dụng nó cũng cần được cân nhắc và thực hiện một cách có trách nhiệm.

Grok AI, sản phẩm chủ chốt của công ty xAI do tỷ phú Elon Musk sáng lập, vừa trở thành tâm điểm chú ý của cộng đồng mạng với tính năng mới giới thiệu nhân vật đồng hành ảo bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Đặc biệt, trong số những nhân vật được giới thiệu, có một nhân vật được cho là lấy cảm hứng từ Misa Amane, một nhân vật chính trong bộ anime đình đám Death Note. Sự ra mắt tính năng ‘Companions’ dành cho người dùng đăng ký gói cao cấp của xAI đã gây nên một làn sóng tranh cãi trên các nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là trên nền tảng X của Musk.

Tính năng mới của Grok cho phép người dùng tương tác với các nhân vật ảo được tạo ra bằng AI, mở ra khả năng tương tác đa dạng và cá nhân hóa. Tuy nhiên, sự xuất hiện của nhân vật được gọi là Ani, được cho là lấy cảm hứng từ Misa Amane từ Death Note, đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của cộng đồng người hâm mộ anime. Nhân vật này sở hữu ngoại hình rất giống với Misa Amane, một nhân vật có sự hiện diện mạnh mẽ và nổi bật trong bộ anime. Sự tương đồng này đã làm dấy lên cuộc tranh luận về tính sáng tạo và đạo đức trong thiết kế của xAI.

Trên các nền tảng mạng xã hội, nhiều người dùng đã bày tỏ quan điểm của mình về vấn đề này. Một số người ca ngợi sự sáng tạo và nỗ lực của xAI trong việc tạo ra một nhân vật có thể dễ dàng nhận ra là lấy cảm hứng từ Misa Amane, đánh giá cao sự đa dạng và phong phú mà tính năng này mang lại cho người dùng. Tuy nhiên, một số người dùng khác lại lên tiếng cáo buộc xAI về việc đạo nhái hình tượng nhân vật mà không có sự cho phép, đặt ra vấn đề về quyền sở hữu trí tuệ và tôn trọng bản quyền.

Trước những phản hồi và tranh cãi, đại diện của Grok đã lên tiếng xác nhận rằng nhân vật Ani quả thực được lấy cảm hứng từ Misa Amane, với mục đích nhằm thu hút và đáp ứng sở thích của người hâm mộ anime. Tuy nhiên, Grok cũng khẳng định đã có những điều chỉnh trong thiết kế để đảm bảo rằng nhân vật này không vi phạm bản quyền. Dẫu vậy, dư luận trên mạng xã hội vẫn tỏ ra chia rẽ. Một số người cho rằng đây là một cách tiếp cận sáng tạo và thú vị, trong khi những người khác bày tỏ lo ngại về việc Ani có thể bị ‘tình dục hóa’ và cách xAI xử lý vấn đề nhạy cảm này.

Sự việc này một lần nữa làm nổi bật lên thách thức lớn mà các công ty công nghệ phải đối mặt trong việc cân bằng giữa sáng tạo và tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ khi phát triển các sản phẩm dựa trên AI. Việc ứng dụng AI trong việc tạo ra các nhân vật ảo không chỉ mở ra những cơ hội mới mà còn đòi hỏi các công ty phải có cách tiếp cận cẩn trọng và có trách nhiệm, đảm bảo rằng sản phẩm của họ vừa sáng tạo vừa tôn trọng các quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.

Một điều đáng chú ý là những cuộc tranh luận như thế này có thể sẽ tiếp tục xuất hiện khi công nghệ AI ngày càng phát triển và tích hợp sâu hơn vào các sản phẩm công nghệ. Việc học hỏi từ những phản hồi của người dùng và điều chỉnh chiến lược phát triển sản phẩm một cách phù hợp sẽ là chìa khóa cho các công ty như xAI trong việc định hình tương lai của công nghệ AI một cách có trách nhiệm và sáng tạo.

Misa Amane là một nhân vật trong bộ truyện tranh và phim hoạt hình Death Note của Tsugumi Oba và Takeshi Obata. Cô là một trong những nhân vật chính và được biết đến với vai trò là người ủng hộ trung thành cho nhân vật chính Light Yagami.

The Velvet Sundown – Ban nhạc rock ảo làm dấy lên tranh luận về tính minh bạch trong ngành âm nhạc

Từ tháng 6, cái tên The Velvet Sundown bất ngờ xuất hiện trên nền tảng Spotify và nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ phong cách rock thập niên 1960 pha trộn indie pop. Ban nhạc này đã đạt hơn một triệu lượt nghe hàng tháng và cho ra mắt hai album là ‘Floating On Echoes’ và ‘Dust And Silence’, xuất hiện trên bảng xếp hạng ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, sự thành công nhanh chóng của họ đã khiến công chúng và giới chuyên môn tò mò về danh tính của những người đứng sau dự án.

Sự tò mò của công chúng càng trở nên lớn khi nhóm liên tục từ chối biểu diễn trực tiếp, không tham gia phỏng vấn và chỉ đăng tải hình ảnh đậm nét AI. Điều này đã dẫn đến nghi vấn về độ xác thực của ban nhạc này. Đầu tháng 7, The Velvet Sundown chính thức cập nhật thông tin trên Spotify, thừa nhận họ là sản phẩm âm nhạc do trí tuệ nhân tạo tạo dựng, có sự định hướng sáng tạo từ con người. Bốn ‘thành viên’ gồm Gabe Farrow, Milo Rains, Orion Rio Del Mar và Lennie West – đều là nhân vật ảo.

Ban nhạc khẳng định đây không phải trò lừa đảo mà là một ‘sự khiêu khích nghệ thuật’, nhằm thách thức các ranh giới truyền thống về bản sắc, quyền tác giả và vai trò của con người trong nghệ thuật. Tuy nhiên, việc xác nhận nguồn gốc trí tuệ nhân tạo của ban nhạc đã làm dấy lên tranh luận dữ dội về tính minh bạch và ảnh hưởng đến giới nghệ sĩ.

Ngày 14/7, nhóm tiếp tục phát hành album mới có tên ‘Paper Sun Rebellion’, khẳng định ý đồ theo đuổi dài hạn của dự án, bất chấp chỉ trích. Sự nổi lên của The Velvet Sundown như một tín hiệu cảnh báo đối với ngành công nghiệp âm nhạc. Các chuyên gia như Roberto Neri – Giám đốc điều hành Học viện Ivors, và Sophie Jones – Giám đốc chiến lược của cơ quan thương mại âm nhạc British Phonographic Industry, đồng loạt lên tiếng về sự cần thiết phải dán nhãn rõ ràng cho sản phẩm âm nhạc do AI tạo ra.

Họ cho rằng khán giả có quyền biết mình đang nghe gì, từ ai, và do ai tạo ra. Việc thiếu minh bạch sẽ làm xói mòn lòng tin và làm mờ ranh giới giữa sáng tạo thật và sản phẩm máy móc. Tác giả Liz Pelly, người viết cuốn ‘Mood Machine: The Rise of Spotify and the Costs of the Perfect Playlist’, chỉ ra rằng nhiều mô hình AI được huấn luyện từ dữ liệu âm nhạc mà không xin phép hay trả phí cho nghệ sĩ.

Bà cảnh báo điều này không chỉ là hành vi vi phạm bản quyền mà còn là sự cạnh tranh không công bằng, đe dọa sinh kế của những nghệ sĩ độc lập – những người vốn đã gặp khó khăn trong mô hình kinh tế streaming. ‘Không chỉ những nghệ sĩ nổi tiếng cần được bảo vệ, mà cả những người ít được chú ý cũng có quyền biết khi nào sản phẩm của họ bị khai thác bất hợp pháp,’ bà nhấn mạnh.

Trước thực tế này, một số nền tảng đã chủ động điều chỉnh chính sách. Deezer – một nền tảng nghe nhạc trực tuyến – hiện sử dụng phần mềm để phát hiện và gắn nhãn các sản phẩm do AI tạo ra. Ông Aurélien Hérault, Giám đốc Đổi mới của Deezer, cho rằng các nền tảng phải minh bạch và thông báo rõ cho người dùng.

Dù vậy, ông cũng thừa nhận, trong tương lai, khi nhạc AI trở thành công cụ phổ biến, nhãn cảnh báo có thể không còn cần thiết. Ngược lại, Spotify lại thể hiện thái độ thụ động. Phát ngôn viên của nền tảng này khẳng định họ chỉ đóng vai trò trung gian, và trách nhiệm thuộc về bên cung cấp nội dung.

Quan điểm này khiến Spotify bị chỉ trích vì né tránh trách nhiệm và tiếp tay cho việc phổ biến sản phẩm thiếu minh bạch. Giới quan sát lo ngại, nếu không có biện pháp cụ thể, ngành công nghiệp âm nhạc sẽ tái diễn sai lầm cũ: các công ty công nghệ tiếp tục hưởng lợi, còn nghệ sĩ thật – những người tạo ra giá trị – bị bỏ lại phía sau, không được bảo vệ đúng mức trong kỷ nguyên AI.

Những người có ảnh hưởng trực tuyến (KOL) từng được xem là hình mẫu lý tưởng với hình ảnh tích cực và truyền cảm hứng, giờ đây đang trở thành tâm điểm chỉ trích trên mạng xã hội. Mới đây, cộng đồng mạng đã “tấn công” dồn dập các KOL trên ứng dụng Threads, chỉ trích cách hành xử, đời tư và đạo đức nghề nghiệp của họ.

Tina Thảo Thi (Nguyễn Tiến Thịnh, sinh năm 1998), một TikToker nổi tiếng với hình ảnh lạc quan và năng lượng tích cực, đang vướng lùm xùm khi bị nhiều đối tác trong ngành quảng cáo đưa vào ‘danh sách đen’ (blacklist). Bài đăng xin lỗi kèm cam kết tiếp thu ý kiến trên Threads của Tina đã thu hút gần 2 triệu lượt xem chỉ sau chưa đầy một ngày. Không ít người dùng mạng xã hội đã bày tỏ sự thất vọng trước cách cư xử của cô.

Trường hợp của Tina không phải cá biệt. Từ đầu năm đến nay, hình tượng ‘nàng thơ’ của influencer với phong cách nhẹ nhàng và đời sống hoàn mỹ liên tục bị đặt dưới lăng kính soi xét. Hồi tháng 6, Thạch Trang (Thạch Nguyễn Phương Trang, sinh năm 1998), YouTuber du học sinh Đức, cũng vướng loạt tranh cãi. Cô bị chỉ trích vì trả thù lao thấp cho tình nguyện viên trong buổi Meet & Greet do chính mình tổ chức, trong khi vé bán ra lên đến 250.000 đồng/người. Cùng thời điểm, Trang còn bị phát hiện sao chép tranh một họa sĩ Nhật Bản để in ảnh làm quà hoặc bán cho fan.

Bên dưới bài đăng xin lỗi, câu mở đầu ‘Tôi xin lỗi vì bị phát hiện’ vô tình trở thành ‘mồi nổ’ cho loạt tranh cãi tiếp theo. Bản ghi chú dài 650 chữ được xem là đáp trả vòng vo, thiếu chân thành. Lê Hà Trúc – KOL sở hữu lượng người theo dõi đông đảo, nổi tiếng với hình ảnh và cuộc sống chỉn chu, hoàn hảo trong từng khung hình ‘chìm’ trong drama kéo dài hơn một tháng.

Vụ lùm xùm bắt đầu từ Threads, khi một tài khoản lên tiếng về thái độ ứng xử của Trúc hút hơn 4 triệu tiếp cận, kèm theo đó là một loạt bình luận tố cô ‘làm màu’, ‘gồng’, ‘không thật’, không tiếp nhận góp ý. Cô cũng bị chỉ trích thái độ đáp trả gay gắt, xóa bình luận, chặn người theo dõi.

Các bài tranh cãi gần đây hầu hết đều bùng nổ và lan truyền từ Threads. Những bài viết chia sẻ quan điểm, ‘bóc phốt’ KOL dễ dàng hút đến hàng triệu lượt tiếp cận. Tất cả dẫn dắt cộng đồng mạng ‘cháy lan’ cảm xúc từ tò mò đến phẫn nộ.

Theo nghiên cứu của Katie Notopoulos từ tạp chí Business Insider, Threads – ứng dụng mạng xã hội mới của Instagram – đang tràn ngập các nội dung câu tương tác. Nền tảng này dường như ưu tiên bình luận hơn chia sẻ lại (repost) hay lượt thích, khiến nó trở thành mảnh đất màu mỡ cho những chiến thuật thao túng.

Sự non trẻ của Threads khiến người dùng chưa đủ kinh nghiệm nhận diện các bài câu tương tác, từ đó tạo cơ hội cho những luồng dư luận bùng phát nhanh chóng.

Diễn viên Orlando Bloom gần đây đã tiết lộ rằng anh đã trải qua một quy trình “làm sạch” máu để loại bỏ vi nhựa và các độc tố khác. Quy trình này, được gọi là tách chiết tách huyết tương, liên quan đến việc lấy máu ra khỏi cơ thể, ly tâm hoặc lọc để chiết xuất các thành phần cụ thể, sau đó trả lại máu vào cơ thể. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này trong việc loại bỏ vi nhựa vẫn chưa được chứng minh về mặt khoa học.

Các nhà nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa đã nghiên cứu vấn đề này trong bối cảnh lọc máu, một phương pháp điều trị cứu sống cho bệnh nhân suy thận. Mặc dù lọc máu là một kỳ marvel y tế, nhưng nó cũng có thể có một nhược điểm đáng lo ngại: nó có thể đưa vi nhựa vào máu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân đang điều trị lọc máu có thể bị nhiễm vi nhựa trong quá trình điều trị do sự phân hủy của các thành phần nhựa trong thiết bị.

Tương tự như vậy, phương pháp tách chiết tách huyết tương cũng có nguy cơ tương tự khi đưa vi nhựa từ thiết bị vào máu. Hiện tại, không có bằng chứng khoa học được công bố rằng vi nhựa có thể được lọc hiệu quả từ máu người. Do đó, các tuyên bố rằng lọc máu hoặc các phương pháp điều trị khác có thể loại bỏ chúng nên được xem xét với sự hoài nghi, đặc biệt khi các hệ thống lọc chính nó được làm bằng nhựa.

Mặc dù vậy, Bloom có thể đúng khi nghi ngờ rằng cơ thể anh đã hấp thụ nhựa thông qua việc tiếp xúc hàng ngày. Các nhà khoa học đã tìm thấy vi nhựa trong không khí, nước, đất, thực phẩm và thậm chí trong mô người. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ làm thế nào vi nhựa hành xử bên trong cơ thể: liệu chúng tích tụ, tương tác với mô như thế nào và làm thế nào (hoặc có) cơ thể loại bỏ chúng.

Vi nhựa là các hạt nhựa có kích thước từ khoảng 5mm xuống đến 0,1 micron – nhỏ hơn một tế bào hồng cầu. Một số vi nhựa được sản xuất một cách có chủ ý, như các hạt nhựa nhỏ trong các loại tẩy tế bào chết trên mặt. Những loại khác hình thành khi các vật thể nhựa lớn hơn suy giảm theo thời gian do ánh sáng mặt trời, ma sát hoặc ứng suất vật lý.

Ước tính cho thấy người lớn trung bình có thể hấp thụ khoảng 883 hạt vi nhựa – hơn nửa microgram – mỗi ngày. Tuy nhiên, các nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn đã không thiết lập được mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với vi nhựa và các bệnh cụ thể. Các nghiên cứu như vậy là cần thiết, nhưng vẫn chưa được hoàn thành.

Tuy nhiên, nghiên cứu ban đầu cho thấy vi nhựa có thể liên quan đến viêm, bệnh tim mạch và tổn thương DNA – một con đường tiềm năng dẫn đến ung thư. Thay vì tập trung chỉ vào cách để loại bỏ nhựa khỏi máu, chiến lược dài hạn hiệu quả hơn có thể là giảm tiếp xúc của chúng ta với nhựa ngay từ đầu.

Câu chuyện của Bloom đã khai thác vào sự lo lắng ngày càng tăng của công chúng: chúng ta đều biết rằng chúng ta đang mang gánh nặng của nhựa. Nhưng việc giải quyết vấn đề này đòi hỏi nhiều hơn là xu hướng chăm sóc sức khỏe: nó đòi hỏi khoa học nghiêm ngặt, quy định chặt chẽ hơn và một sự thay đổi khỏi sự phụ thuộc vào nhựa trong cuộc sống hàng ngày.

Siêu thị One Market tại tòa nhà SA5, Tây Mỗ, Hà Nội, đã gỡ bỏ bức ảnh một bé trai bị nghi lấy đồ bên trong mà không trả tiền. Bức ảnh này đã gây bức xúc trong cộng đồng khi được dán ở cửa ra vào siêu thị, kèm theo dòng chữ cảnh báo về việc giám sát và xử lý theo pháp luật đối với hành vi ăn cắp vặt.

Trước đó, một cư dân mạng đã chia sẻ bài viết trong nhóm của chung cư, bày tỏ sự bức xúc trước việc siêu thị công khai hình ảnh trẻ em mà không có sự đồng ý của phụ huynh. Người này cho rằng hành vi này là xúc phạm danh dự, nhân phẩm của trẻ em và gây tổn thương tâm lý nghiêm trọng.

Khi tiếp cận siêu thị One Market vào tối 18/7, phóng viên ghi nhận rằng bức ảnh đã được gỡ bỏ. Tuy nhiên, vẫn còn dấu vết của băng dính trên tấm kính nơi bức ảnh từng được dán.

Quản lý siêu thị One Market tại tòa nhà SA5, chị D., xác nhận rằng nhân viên đã tự ý in và dán ảnh của bé trai lên cửa kính. Chị D. cho rằng đây là hành động bộc phát do áp lực về quản lý hàng hóa và không phải là quy định của siêu thị.

Theo chị D., nhân viên đã nhìn thấy bé trai chạy vào siêu thị lấy đồ ra ngoài nhiều lần mà không trả tiền. Tuy nhiên, sau khi làm việc với gia đình, siêu thị mới biết rằng bé trai có vấn đề về tâm lý.

Siêu thị One Market đã quyết định gỡ bỏ bức ảnh và xin lỗi vì hành động sai phạm. Họ cũng sẽ tiến hành họp nội bộ để xử lý nhân viên có liên quan và nâng cao nhận thức của toàn bộ nhân viên về quyền trẻ em.

Liên quan đến vấn đề này, Luật Trẻ em 2016 quy định về quyền bí mật đời sống riêng tư, trong đó trẻ em có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình. Việc công khai hình ảnh trẻ em mà không có sự đồng ý của phụ huynh là vi phạm quyền riêng tư theo Luật Trẻ em.

Thông tin này cho thấy sự quan tâm và bảo vệ quyền lợi của trẻ em trong cộng đồng ngày càng được chú trọng. Việc siêu thị One Market gỡ bỏ bức ảnh và xin lỗi là một bước tiến đúng đắn trong việc đảm bảo quyền lợi và danh dự của trẻ em.

Hy vọng rằng, sự việc này sẽ giúp nâng cao nhận thức của các cơ sở kinh doanh và cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi và danh dự của trẻ em.