Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu và Điều trị Ung thư Helen F. Graham của ChristianaCare và Đại học Delaware đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ cách cơ thể duy trì cấu trúc phức tạp của các mô. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Biology of the Cell đã chỉ ra rằng chỉ cần năm quy tắc cơ bản có thể giải thích cách cơ thể duy trì cấu trúc của các mô như ruột kết, ngay cả khi các tế bào liên tục chết và được thay thế.

Đây là kết quả của hơn 15 năm hợp tác giữa các nhà toán học và các nhà sinh học ung thư để tìm ra các quy tắc chi phối cấu trúc mô và hành vi của tế bào. Nghiên cứu này có thể là bước đầu tiên trong việc tìm ra ‘bản thiết kế’ của cơ thể, tương tự như mã di truyền giải thích cách gen hoạt động. Theo đó, các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình toán học để mô phỏng hành vi của tế bào và xác định năm quy tắc cốt lõi chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào.

Năm quy tắc này bao gồm thời điểm phân chia tế bào, thứ tự phân chia tế bào, hướng phân chia và di chuyển của tế bào, số lần phân chia của tế bào và thời gian sống của tế bào trước khi chết. Những quy tắc này hoạt động cùng nhau như một ‘kịch bản’ để kiểm soát vị trí của tế bào, thời điểm phân chia và thời gian tồn tại, giúp các mô hoạt động và duy trì cấu trúc một cách chính xác.

Các nhà nghiên cứu tin rằng những quy tắc này có thể áp dụng cho nhiều loại mô khác nhau trên cơ thể, bao gồm da, gan, não và hơn thế nữa. Việc tìm ra ‘mã mô’ này có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách mô chữa lành sau chấn thương, cách các dị tật bẩm sinh xảy ra và cách các bệnh như ung thư phát triển khi mã này bị gián đoạn.

Nghiên cứu này cũng có ý nghĩa quan trọng đối với dự án Atlas Tế bào Con người, một hợp tác khoa học toàn cầu nhằm lập bản đồ mọi loại tế bào trong cơ thể con người. Trong tương lai, nhóm nghiên cứu sẽ kiểm tra các dự đoán của mô hình một cách thử nghiệm, hoàn thiện mô hình với dữ liệu bổ sung và khám phá liên quan đến sinh học ung thư, đặc biệt là cách các gián đoạn của mã mô có thể dẫn đến sự phát triển của khối u hoặc di căn.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra một cấu trúc mới trong tế bào người, được gọi là hemifusome, đóng vai trò quan trọng như một trạm trung chuyển nội bào giúp tế bào sắp xếp, loại bỏ và tái chế các vật liệu bên trong. Phát hiện này đã được công bố trên tạp chí Nature Communications và mô tả hemifusome như một bào quan hoàn toàn mới, được bao bọc bởi màng và xuất hiện phổ biến ở nhiều loại mô, từ người đến chuột và khỉ.

Cấu trúc này hỗ trợ tế bào sắp xếp, đóng gói, vận chuyển và xử lý các vật chất bên trong một cách hiệu quả. Hemifusome được phát hiện bằng kỹ thuật cryo-electron tomography (cryoET), một phương pháp hiện đại kết hợp đông lạnh siêu nhanh và kính hiển vi điện tử. Mẫu mô được làm lạnh đột ngột nhằm tránh biến dạng, sau đó chiếu electron để tạo hàng loạt ảnh 2D, rồi dựng thành mô hình 3D chi tiết ở cấp độ gần phân tử.

Các nhà nghiên cứu tin rằng hemifusome có thể giữ vai trò quan trọng trong việc vận chuyển protein hoặc xử lý chất thải, những cơ chế sống còn để duy trì cân bằng nội bào. Khi quá trình này bị rối loạn, tế bào có thể tích tụ độc tố hoặc truyền sai tín hiệu, nguyên nhân phổ biến trong nhiều bệnh lý di truyền, thoái hóa hoặc ung thư.

Tiến sĩ Seham Ebrahim, nhà sinh lý học tế bào tại Đại học Virginia (Mỹ), thành viên nhóm khoa học, cho biết việc phát hiện hemifusome giống như khám phá một trung tâm phân loại mới bên trong tế bào. Khi quá trình này rối loạn, nó có thể liên quan đến các bệnh lý ảnh hưởng trên diện rộng đến cơ thể.

Trong thời gian tới, các nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu xem cấu trúc này hoạt động thế nào trong tế bào khỏe mạnh và thay đổi ra sao trong bệnh lý. Những hiểu biết mới có thể là chìa khóa để phát triển phương pháp điều trị cho các bệnh phức tạp liên quan đến di truyền, chuyển hóa hoặc ung thư. Thông tin chi tiết về phát hiện này có thể được tìm thấy tại Nature Communications.

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng thuốc chống béo phì (AOMs) có thể dẫn đến giảm cân đáng kể trong thời gian điều trị. Tuy nhiên, tình trạng tăng cân trở lại sau khi ngừng sử dụng AOMs vẫn còn là một vấn đề được quan tâm rộng rãi. Để đánh giá tác động lâu dài của AOMs lên cân nặng và theo dõi sự thay đổi cân nặng sau khi ngừng điều trị, nghiên cứu này đã tiến hành phân tích dữ liệu từ 11 nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCTs).

Kết quả phân tích cho thấy rằng, so với nhóm đối chứng, AOMs vẫn có tác dụng giảm cân 4 tuần sau khi ngừng điều trị. Cụ thể, sự chênh lệch về cân nặng giữa nhóm sử dụng AOMs và nhóm đối chứng là -0,32 kg, với khoảng tin cậy 95% là -3,60 đến 2,97, và giá trị P là 0,85. Đồng thời, chỉ số I2 là 83%, cho thấy có sự heterogeneity giữa các nghiên cứu. Tuy nhiên, bắt đầu từ tuần thứ 8 trở đi, AOMs có liên quan đến tình trạng tăng cân đáng kể so với nhóm đối chứng. Sự chênh lệch về cân nặng giữa hai nhóm là 1,50 kg, với khoảng tin cậy 95% là 1,32 đến 1,68, và giá trị P rất nhỏ, cho thấy sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê.

Nhìn chung, nghiên cứu này cho thấy rằng mặc dù AOMs có thể dẫn đến giảm cân đáng kể trong thời gian điều trị, nhưng tình trạng tăng cân trở lại sau khi ngừng sử dụng AOMs là một vấn đề cần được quan tâm. Các bác sĩ và bệnh nhân cần cân nhắc kỹ lưỡng về lợi ích và rủi ro của AOMs, cũng như theo dõi chặt chẽ sự thay đổi cân nặng của bệnh nhân sau khi ngừng điều trị.

Để có cái nhìn sâu hơn về vấn đề này, tham khảo thêm các nghiên cứu lâm sàng khác và các bài báo y khoa liên quan đến thuốc chống béo phì và tác động của chúng lên cân nặng.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện một phương pháp mới để tiêu diệt tế bào ung thư bằng cách khiến chúng tự vỡ từ trong ra ngoài. Một hợp chất đường, được tìm thấy trong vi khuẩn ở đáy biển sâu, kích hoạt một loại chết tế bào gọi là pyroptosis. Không chỉ phá hủy tế bào ung thư, hợp chất này còn báo hiệu cho hệ miễn dịch tham gia vào cuộc chiến chống lại bệnh tật.

Trong các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm và trên chuột, hợp chất này đã thể hiện tác dụng chống khối u mạnh mẽ. Phát hiện này mở ra cánh cửa cho một phương pháp điều trị ung thư mới, sử dụng các phân tử tự nhiên để giải phóng sự phá hủy có mục tiêu.

Khai thác Pyroptosis để chống ung thư là một chiến lược điều trị hứa hẹn. Các nhà điều tra đã tinh chế một phân tử đường chuỗi dài, hoặc exopolysaccharide, từ vi khuẩn ở đáy biển sâu và chứng minh rằng nó kích hoạt pyroptosis để ức chế sự phát triển của khối u.

Hợp chất, được gọi là EPS3.9, bao gồm mannose và glucose, được sản xuất bởi chủng vi khuẩn Spongiibacter nanhainus CSC3.9 và các thành viên khác của chi Spongiibacter. Phân tích cơ chế cho thấy EPS3.9 có thể trực tiếp nhắm vào 5 phân tử phospholipid màng và gây độc cho khối u bằng cách kích thích pyroptosis trong tế bào ung thư bạch cầu ở người.

EPS3.9 cũng có tác dụng chống khối u đáng kể trên chuột mắc ung thư gan và kích hoạt phản ứng miễn dịch chống khối u. Công trình của chúng tôi không chỉ cung cấp cơ sở lý thuyết cho việc phát triển các loại thuốc dựa trên carbohydrate mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khám phá tài nguyên vi mô biển.

Như tác giả tương ứng Chaomin Sun, Tiến sĩ, của Viện Khoa học Trung Quốc cho biết: “Tài liệu tham khảo của chúng tôi đã chỉ ra một hướng đi mới cho việc nghiên cứu và phát triển các loại thuốc chống ung thư mới”. Một bài báo có tựa đề “A Novel Exopolysaccharide, Highly Prevalent in Marine Spongiibacter, Triggers Pyroptosis to Exhibit Potent Anticancer Effects” đã được đăng trên Tạp chí FASEB vào ngày 23 tháng 7 năm 2025.

Thông tin chi tiết hơn về nghiên cứu này có thể được tìm thấy tại DOI:10.1096 / fj.202500412R.

Mối quan hệ giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư đang trở thành một chủ đề nghiên cứu ngày càng được quan tâm. Trên thực tế, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng não và cơ thể có sự liên kết chặt chẽ trong việc kiểm soát sự phát triển và tiến triển của ung thư.

Não không chỉ hoạt động như một cơ quan kiểm soát mà còn tham gia tích cực vào quá trình tiến triển của ung thư thông qua các cơ chế giao tiếp phức tạp với cơ thể. Hệ thần kinh, thông qua mạng lưới các con đường thần kinh và nội tiết, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh môi trường vi mô của ung thư và tác động trực tiếp đến hành vi của tế bào ung thư.

Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng sự giao tiếp giữa não và cơ thể có thể ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển của ung thư thông qua nhiều cơ chế khác nhau, bao gồm giao tiếp thần kinh, nội tiết và miễn dịch. Não có khả năng điều chỉnh sự tiến triển của ung thư thông qua việc kiểm soát hormone, cytokine và các yếu tố tăng trưởng khác.

Sự hiểu biết sâu sắc về mối quan hệ giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư mở ra hy vọng cho việc phát triển các chiến lược điều trị mới và cải thiện hiệu quả điều trị. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc điều chỉnh sự giao tiếp giữa não và cơ thể có thể giúp kiểm soát và chậm lại sự tiến triển của ung thư.

Các phương pháp điều trị như kích thích thần kinh, chặn thần kinh và điều trị hormone đã được nghiên cứu để kiểm soát sự tiến triển của ung thư. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về mối quan hệ phức tạp giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư, vẫn cần nhiều nghiên cứu sâu rộng hơn.

Trước mắt, nghiên cứu về mối quan hệ giữa não và cơ thể trong ung thư vẫn đang là một lĩnh vực đầy hứa hẹn, với tiềm năng mang lại những giải pháp mới và hiệu quả hơn cho bệnh nhân ung thư trong tương lai.

Cá là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống hàng ngày của chúng ta, cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại cá đều an toàn cho sức khỏe. Trên thị trường hiện nay, có ít nhất 3 loại cá phổ biến và có giá rẻ tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư nếu tiêu thụ thường xuyên.

Các loại cá lớn như cá ngừ đại dương, cá mập, cá kiếm hay cá thu vua thường chứa lượng thủy ngân cao do tích tụ từ môi trường biển. Thủy ngân là một kim loại nặng độc hại, có thể gây ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh, gan, thận và đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thực phẩm chứa thủy ngân và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cũng như các rối loạn chuyển hóa.

Cá biển đông lạnh là một loại thực phẩm phổ biến trên thị trường, nhưng nếu không được bảo quản đúng cách, chúng có thể biến chất và sản sinh độc tố. Quá trình đông lạnh và rã đông không đúng cách có thể làm các acid béo không bão hòa trong cá bị oxy hóa, dẫn đến mùi và vị không mong muốn. Việc tiêu thụ cá biển đông lạnh không đảm bảo an toàn có thể dẫn đến nguy cơ ung thư.

Cá muối và cá khô, mặc dù tiện lợi và có giá thành hợp lý, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư do chứa nhiều chất bảo quản và có thể bị nhiễm nấm mốc. Quá trình chế biến và bảo quản không đúng cách có thể dẫn đến sự hình thành các hợp chất gây ung thư.

Để đảm bảo an toàn sức khỏe, người tiêu dùng cần lưu ý khi lựa chọn và sử dụng cá. Ưu tiên chọn cá tươi có nguồn gốc rõ ràng, tránh mua cá đã rã đông nhiều lần hoặc cá đông lạnh không có bao bì. Hạn chế sử dụng cá muối và cá khô, và chỉ ăn với lượng vừa đủ. Đối với cá biển lớn, nên hạn chế ăn không quá 1-2 lần mỗi tháng. Ưu tiên chọn cá có kích thước nhỏ, giàu omega-3 và ít kim loại nặng.

Khi chế biến cá, nên sử dụng phương pháp hấp, luộc hoặc áp chảo nhẹ để giảm thiểu sự hình thành độc tố. Người tiêu dùng cần phải thông minh và có kiến thức khi lựa chọn và sử dụng cá để đảm bảo an toàn sức khỏe cho bản thân và gia đình.