TP.HCM đang lên kế hoạch chuyển đổi toàn diện đối với 400.000 xe máy công nghệ từ chạy xăng sang chạy điện. Mục tiêu của kế hoạch này là giảm thiểu ô nhiễm không khí và khí nhà kính tại thành phố. Dự kiến, từ tháng 1/2026, việc ngừng ký hợp đồng đối với xe ôm công nghệ và giao hàng chạy xăng sẽ bắt đầu, với mục tiêu điện hóa 100% xe máy kinh doanh vận tải tại thành phố vào tháng 12/2029.

Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) đã hoàn thành dự thảo đề án chuyển đổi và dự kiến trình UBND TP.HCM vào giữa tuần này. Đề án này nhắm đến chuyển đổi toàn bộ xe máy từ xăng sang điện cho tất cả tài xế công nghệ và nhân viên giao hàng. Mục tiêu cụ thể là giảm 100% lượng khí thải gây ô nhiễm và khí nhà kính từ nhóm phương tiện này vào năm 2029.

Khoảng 400.000 tài xế xe máy chạy xăng đang phục vụ chở khách/giao hàng qua nền tảng công nghệ tại TP.HCM sẽ được chuyển đổi. Nhóm nghiên cứu cho rằng xe máy kinh doanh vận tải có tần suất di chuyển cao và là tác nhân gây ô nhiễm không khí do phát thải khí nhà kính và bụi mịn cao. Việc xác định và kết nối với các nền tảng số cũng là lý do ưu tiên chuyển đổi năng lượng xanh với nhóm phương tiện này.

Việc chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện sẽ giúp tài xế tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu và bảo trì. Điện rẻ hơn xăng khoảng 80% trên mỗi km vận hành và xe máy điện cũng có ít chi tiết bảo dưỡng hơn so với xe xăng. Trung bình, mỗi tài xế có thể tiết kiệm 1 đến 1,3 triệu đồng mỗi tháng khi chuyển từ xe xăng sang xe điện.

Lộ trình chuyển đổi sẽ được chia thành 4 giai đoạn, bắt đầu từ việc phấn đấu đạt 120.000 (30%) xe xăng chuyển sang xe điện vào tháng 12/2025 và tăng dần lên 50%, 80% và cuối cùng là 100% vào tháng 12/2029. Trước mắt, nhóm nghiên cứu đề xuất ngừng ký hợp đồng mới đối với xe máy xăng tham gia dịch vụ từ tháng 1/2026 và cấm hoàn toàn xe xăng chạy dịch vụ vận tải và giao hàng trên địa bàn từ tháng 12/2029.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi cũng đối mặt với nhiều thách thức như chi phí mua xe điện cao hơn khả năng tài chính của tài xế, hạ tầng trạm sạc còn sơ khai và bài toán xử lý xe máy xăng đã qua sử dụng. Để thực thi chính sách thành công, nhóm nghiên cứu đề xuất các giải pháp toàn diện bao gồm hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng lộ trình bắt buộc, phát triển hạ tầng trạm sạc, cung cấp hỗ trợ tài chính cho tài xế và xây dựng cơ chế tín chỉ carbon.

Ngày 18/7, tại thành phố Hải Phòng, đã diễn ra Hội nghị công bố hợp nhất Hiệp hội Vận tải Hải Phòng và Hiệp hội Vận tải ô tô Hải Dương. Sự kiện quan trọng này đánh dấu một bước tiến đáng kể trong quá trình tái tổ chức và sắp xếp các đơn vị hành chính trong lĩnh vực vận tải tại Việt Nam. Hội nghị có sự tham gia của các vị lãnh đạo và đại diện từ các cơ quan, tổ chức liên quan, bao gồm ông Lã Thanh Tân, Ủy viên Thành ủy, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hải Phòng; ông Phạm Văn Huy, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hải Phòng; Đại tá Nguyễn Đức Thìn, Phó Giám đốc Công an TP Hải Phòng; Thượng tá Trần Anh Ngọc, Trưởng Phòng Cảnh sát giao thông – Công an TP Hải Phòng; ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam; và ông Vũ Đức Hạnh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Hải Dương.

Trong Hội nghị, ông Lưu Văn Thi, Tổng Thư ký Hiệp hội Vận tải Hải Phòng, đã công bố Nghị quyết số 01/NQ-HATA ngày 14/7/2025. Theo đó, Hiệp hội Vận tải Hải Phòng và Hiệp hội Vận tải ô tô Hải Dương chính thức hợp nhất thành một tổ chức chung mang tên Hiệp hội Vận tải Hải Phòng. Hiệp hội mới này sẽ kế thừa toàn bộ quyền lợi và nghĩa vụ của hai đơn vị cũ. Với việc hợp nhất này, Hiệp hội Vận tải Hải Phòng sẽ có tổng cộng 252 hội viên, bao gồm các doanh nghiệp, cá nhân và đơn vị liên kết. Ban Chấp hành nhiệm kỳ 2020-2025 của Hiệp hội gồm 41 người, trong đó có 27 người đến từ Hải Phòng, 11 người từ Hải Dương và 3 người được bổ sung mới. Ban Thường vụ của Hiệp hội sẽ gồm 17 người, với Chủ tịch là ông Lê Văn Tiến và các Phó Chủ tịch. Về tổ chức bộ máy, Hiệp hội Vận tải Hải Phòng mới sẽ bao gồm Văn phòng, Ban Pháp chế, Chi hội Vận tải hàng siêu trường siêu trọng, Chi hội Đại lý thủ tục Hải quan & Dịch vụ vận tải cảng biển. Trụ sở chính của Hiệp hội đặt tại số 86 Hoàng Thế Thiện, phường Gia Viên, TP Hải Phòng.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, đã đánh giá cao quyết tâm hợp nhất của hai Hiệp hội. Ông tin tưởng rằng Hiệp hội Vận tải Hải Phòng mới sẽ trở thành một đầu mối mạnh của khu vực và đóng góp tích cực vào việc tham mưu chính sách ngành vận tải ô tô Việt Nam. Ông nhấn mạnh rằng sự hợp nhất này không chỉ giúp tăng cường vị thế và ảnh hưởng của Hiệp hội mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển và mở rộng các hoạt động vận tải trong khu vực.

Ông Phạm Văn Huy, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hải Phòng, cũng nhấn mạnh rằng sự kiện này là tiền đề quan trọng để quy hoạch và quản lý đồng bộ hạ tầng vận tải sau sáp nhập. Đặc biệt, trong bối cảnh Hải Phòng – Hải Dương đang hợp lực phát triển hành lang logistics, việc hợp nhất Hiệp hội Vận tải Hải Phòng và Hiệp hội Vận tải ô tô Hải Dương sẽ giúp cho việc phối hợp và phát triển các hoạt động vận tải, logistics giữa hai địa phương trở nên chặt chẽ và hiệu quả hơn.

Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hải Phòng, ông Lê Văn Tiến, cho biết việc thống nhất với Hiệp hội Vận tải ô tô Hải Dương sẽ mở ra một không gian phát triển mới cho các doanh nghiệp hội viên. Ông kêu gọi toàn thể doanh nghiệp hội viên phát huy tinh thần đoàn kết, tận dụng thời cơ từ không gian phát triển mới của TP Hải Phòng sau khi mở rộng. Cùng với đó, ông cũng kêu gọi các doanh nghiệp sẵn sàng bước vào một giai đoạn phát triển cao hơn trong tương lai, với quyết tâm hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ năm 2025.

Chiều ngày 17 tháng 7, tại một cuộc họp báo về kinh tế và xã hội, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế thuộc Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, đã cung cấp thông tin về đề án chuyển đổi xe xăng sang xe điện cho toàn bộ tài xế công nghệ và giao hàng hai bánh. Dự kiến có khoảng 400.000 xe sẽ được chuyển đổi trong thời gian tới.

Theo ông Hải, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đã cơ bản hoàn thiện dự thảo đề án và dự kiến sẽ trình UBND TP.HCM vào ngày 18 tháng 7. Trong đề án này, một số chính sách được đưa ra để khuyến khích các tài xế chuyển đổi xe xăng sang xe điện. Một trong những chính sách nổi bật là miễn lệ phí trước bạ cho xe điện mới đăng ký lần đầu trong 2 năm và miễn thuế VAT cho tài xế xe công nghệ trong vòng 2 năm. Bên cạnh đó, đề án cũng đề xuất các giải pháp để nâng cấp hạ tầng trạm sạc.

TP.HCM sẽ làm việc với các đơn vị liên quan để đảm bảo công suất điện khi thực hiện chính sách chuyển đổi. Ông Hải cũng cho biết thực tế các tài xế thường sạc xe vào ban đêm, nên có thể đảm bảo công suất điện ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, trong 3 năm tới, cần phải có sự chuẩn bị để đảm bảo công suất điện nếu chuyển đổi hết 400.000 xe.

Về lộ trình chuyển đổi, Viện Nghiên cứu phát triển cũng đề ra nhiều giai đoạn khuyến khích. Hai năm đầu có thể giảm giá mạnh xe điện. Tuy nhiên, đến những năm sau cần có những chính sách mạnh mẽ hơn, như cấm xe xăng hai bánh tham gia dịch vụ vận tải. Ông Hải cũng nhấn mạnh xu thế chuyển đổi xe xăng sang xe điện là không thể đảo ngược và cần sự đồng thuận của người dân để thực hiện tốt nhất.

Ngoài ra, đề án cũng đề xuất hỗ trợ khoảng 10.000 xe cho những người yếu thế, với kinh phí từ ngân sách nhà nước. Tài xế có thể được hỗ trợ 8 triệu đồng/xe ban đầu để chuyển đổi phương tiện.

Cũng trong ngày, ông Hải đã giải đáp về các vấn đề liên quan đến cháy nổ xe điện. Ông cho biết qua nghiên cứu, các bộ sạc của xe điện đều đảm bảo yêu cầu và không phải nguyên nhân dẫn đến cháy nổ.

Mới đây, thành phố Huế cũng có quyết định rằng từ nay, hệ thống xe buýt được đầu tư mới, thay thế phải sử dụng xe điện, năng lượng xanh. Đến năm 2030, thành phố Huế phấn đấu 60% taxi là xe điện. VietnamPlus sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về đề án chuyển đổi xe xăng sang xe điện tại TP.HCM và các địa phương khác.