Một công ty khởi nghiệp tại California, Marathon Fusion, đang nỗ lực biến đổi thủy ngân thành vàng thông qua công nghệ phản ứng tổng hợp hạt nhân. Ý tưởng táo bạo này đã thu hút sự chú ý của nhiều người, mặc dù việc sản xuất vàng bằng phương pháp này vẫn còn là một thách thức lớn và nhiều câu hỏi về tính khả thi vẫn chưa được trả lời.

Các nhà khoa học đã chứng minh khả năng biến đổi một nguyên tố này thành nguyên tố khác thông qua các thiết bị như máy gia tốc và máy va chạm hạt nhân. Quá trình này liên quan đến việc sử dụng các hạt neutron để thay đổi cấu trúc nguyên tử của một nguyên tố, từ đó tạo ra một nguyên tố mới. Tuy nhiên, việc sản xuất vàng bằng phương pháp này có chi phí rất lớn và lượng vàng thu được lại cực kỳ ít ỏi, khiến cho nó không trở thành một giải pháp thực tế.

Marathon Fusion đang phát triển một ý tưởng mới để biến thủy ngân thành vàng. Họ sử dụng lò phản ứng tổng hợp hạt nhân để tạo ra các hạt neutron, làm cho một loại thủy ngân biến đổi thành ‘thủy ngân-197’, và sau đó tự phân rã thành ‘vàng-197’ – một dạng vàng bền vững. Theo ước tính của các nhà sáng lập công ty, một gigawatt điện nhiệt hạch có thể tạo ra đến 5.000 kg vàng/năm, tương đương với lượng vàng trị giá 550 triệu USD/năm trên mỗi GW năng lượng nhiệt hạch.

Để quá trình này thành công, điều quan trọng nhất là phải có đủ năng lượng từ các hạt neutron để khởi động chuỗi biến đổi của thủy ngân. Nếu làm được vậy, đây thực sự là một ý tưởng rất hứa hẹn. Tuy nhiên, để biến đổi thủy ngân thành vàng, chúng ta cần những hạt neutron có năng lượng rất cao, cụ thể là trên 6 triệu volt. Marathon Fusion đã dùng một mô hình máy tính để mô phỏng lại cách phản ứng hạt nhân diễn ra và những gì sẽ xảy ra sau đó.

Một trong những thách thức lớn nhất mà công ty đang phải đối mặt là việc kiểm tra độ chính xác của mô hình máy tính với một lò phản ứng hạt nhân thực tế. Các nhà khoa học còn phải đối mặt với nhiều thử thách lớn để biến lò phản ứng tổng hợp hạt nhân thành hiện thực và đưa vào sử dụng rộng rãi. Ngay cả những dự án tiên tiến nhất, như JET ở Anh, cũng chỉ mới tạo ra được một lượng năng lượng rất nhỏ.

Dù vậy, các nhà nghiên cứu tại Anh đã tìm ra một cách mới để làm giảm kích thước của lò phản ứng. Họ làm điều này bằng cách thay đổi phương pháp xử lý khí thải nóng (gọi là plasma). Một mẫu thử nghiệm của lò phản ứng tổng hợp kiểu mới này, có tên là STEP, được kỳ vọng sẽ hoàn thành vào năm 2040.

Về mặt lý thuyết, việc tạo ra vàng từ thủy ngân trong lò phản ứng tổng hợp là điều hoàn toàn có thể. Tuy nhiên, cho đến khi những lò phản ứng này được xây dựng và đi vào hoạt động thực tế, những gì công ty Marathon Fusion đang nghiên cứu vẫn chỉ là dự đoán và chưa được kiểm chứng.

Hơn nữa, vàng được sản xuất bằng phương pháp này ban đầu sẽ bị nhiễm phóng xạ. Điều này có nghĩa là nó sẽ được xem là chất thải phóng xạ và cần được xử lý cẩn thận trong một thời gian dài sau khi tạo ra. Dù việc xử lý vàng phóng xạ thành vàng nguyên chất là một thách thức lớn, nhưng điều này có thể sẽ không làm nản lòng các nhà đầu tư dài hạn.

Bài viết của Science Magazine về ý tưởng tạo ra vàng từ thủy ngân trong lò phản ứng tổng hợp.

Hiện tại, ý tưởng này vẫn là một đề xuất đầy hứa hẹn trên giấy tờ, nhưng tương lai của công nghệ này vẫn còn rất nhiều thách thức và câu hỏi cần được trả lời. Chúng ta sẽ cần phải chờ đợi và theo dõi sự phát triển của công nghệ này trong thời gian tới.

Thực trạng kinh doanh vàng tại các doanh nghiệp tư nhân hiện nay đang tồn tại nhiều lỗ hổng trong quản lý. Tình trạng không ghi nhận thông tin số sê-ri hay danh tính người mua vẫn diễn ra phổ biến tại nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng. Điều này gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, giám sát và xác minh nguồn gốc vàng hoặc dòng tiền trong các giao dịch có dấu hiệu bất thường.

Gần đây, Bộ Công an đã đề xuất Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bổ sung quy định bắt buộc ghi nhận thông tin số sê-ri vàng miếng trên chứng từ giao dịch. Đây là một giải pháp quan trọng nhằm tăng cường minh bạch và kiểm soát hoạt động kinh doanh vàng.

Theo bà Nguyễn Thị Phượng, nguyên Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank), từ ngày 30-6-2024, NHNN đã cho phép 4 ngân hàng thương mại lớn cùng Công ty Vàng bạc – Đá quý Sài Gòn (SJC) tham gia trực tiếp thị trường bán lẻ vàng. Các giao dịch mua bán tại đây đều được lưu trữ đầy đủ thông tin, từ số sê-ri vàng miếng đến căn cước công dân (CCCD) của người mua. Điều này giúp cơ quan quản lý dễ dàng truy vết khi cần thiết.

Tuy nhiên, việc này chỉ được thực hiện tại các ngân hàng lớn và đơn vị do NHNN chỉ định. Để thị trường trở nên minh bạch hơn, bà Phượng đồng tình với đề xuất của Bộ Công an về việc bổ sung quy định bắt buộc ghi nhận số sê-ri vàng miếng trên hóa đơn và chứng từ giao dịch. Số sê-ri, đặc biệt đối với vàng SJC, cần được coi là một dạng ‘mã định danh’ gắn liền với thông tin cá nhân của người mua.

Một giải pháp dài hạn được bà Phượng đề xuất là triển khai mô hình ‘tài khoản vàng’, tương tự tài khoản chứng khoán, tại các ngân hàng và doanh nghiệp kinh doanh vàng. Giao dịch vàng sẽ được thực hiện thông qua một sàn giao dịch có kết nối trực tiếp với NHNN, trong đó mọi thông tin đều được số hóa và lưu trữ tập trung. Khi cần tra cứu, cơ quan chức năng chỉ cần truy cập theo CCCD khách hàng để nắm rõ lịch sử giao dịch, số sê-ri, thời điểm và giá trị từng lần mua bán.

Ông Trần Hữu Đang, Tổng Giám đốc Công ty CP Vàng bạc – Đá quý châu Á (AJC), cho rằng mô hình tài khoản vàng không chỉ giúp NHNN kiểm soát cung cầu thị trường một cách minh bạch mà còn tạo nền tảng để can thiệp, điều tiết kịp thời khi xảy ra biến động bất thường. Đây cũng là bước đi tất yếu nhằm hiện đại hóa hoạt động kinh doanh vàng tại Việt Nam, phù hợp với xu thế phát triển của các thị trường tài chính tiên tiến trên thế giới.

Đồng thời, vấn đề này cũng yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và doanh nghiệp kinh doanh vàng để đảm bảo tính hiệu quả và khả thi của các giải pháp đề xuất. Việc tăng cường minh bạch và kiểm soát hoạt động kinh doanh vàng không chỉ giúp ngăn chặn các giao dịch bất thường mà còn góp phần ổn định thị trường vàng và bảo vệ quyền lợi của người mua.

Nhìn chung, việc thực hiện các giải pháp nhằm minh bạch hóa hoạt động kinh doanh vàng là rất cần thiết. Các cơ quan chức năng cần tiếp tục nghiên cứu và triển khai các biện pháp phù hợp để quản lý chặt chẽ thị trường vàng, đảm bảo an toàn cho người mua và góp phần phát triển thị trường tài chính lành mạnh.

Jaeger-LeCoultre vừa giới thiệu bộ sưu tập Reverso One ‘Precious Flowers’ 2025, một kiệt tác chế tác thủ công dành cho phái nữ. Bộ sưu tập này là sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật trang trí và kỹ thuật chế tác đồng hồ truyền thống, lấy cảm hứng từ những loài hoa thanh cao.

Bộ sưu tập ‘Precious Flowers’ giới hạn chỉ 10 chiếc trên toàn cầu, bao gồm hai mẫu mới: Green Arums và Purple Arums. Mỗi chiếc đồng hồ là một thế giới thu nhỏ, được vẽ nên bằng kỹ thuật men Grand Feu champlevé – đòi hỏi trình độ thủ công cao siêu. Các nghệ nhân phải chạm khắc thủ công trên vàng, phủ men từng lớp và nung nhiều lần ở nhiệt độ 800°C để tạo ra chiều sâu màu sắc và độ trong mờ hoàn hảo.

Quá trình hoàn thiện một chiếc đồng hồ có thể kéo dài 130 giờ, trong đó riêng phần khảm nạm và men đã chiếm hơn 100 giờ. Được đặt trong bộ vỏ vàng hồng 18K với dáng chữ nhật thanh mảnh đặc trưng của dòng Reverso One, hai mẫu đồng hồ là sự kết tinh tuyệt mỹ của nghệ thuật trang trí, kỹ thuật chế tác đồng hồ truyền thống và cảm hứng thi ca từ những loài hoa mang thông điệp của sự thanh cao.

Mỗi chiếc đồng hồ đòi hỏi sự phối hợp phức tạp giữa nhiều thợ thủ công khác nhau trong nhiều tháng, nhấn mạnh sự pha trộn giữa kỹ thuật truyền thống với thiết kế sáng tạo, trong đó nghệ thuật tráng men champlevé là trọng tâm của những thiết kế này. Sự tương tác phức tạp giữa vật liệu cứng và mềm này đặt ra những thách thức đặc biệt, vì khả năng phản ứng của kim loại thay đổi sau mỗi lần nung.

Những bông hoa được khắc họa sống động trên mặt đồng hồ, với các chi tiết như cánh hoa, thân cây và lá cây được chế tác tỉ mỉ. Trên phiên bản Green Arums, phải mất đến 15 giờ công để hoàn thiện lớp men xanh tươi tắn như những cánh lá sau cơn mưa; trong khi đó, Purple Arums yêu cầu đến 30 giờ công cho sự chuyển sắc cầu kỳ của men tím, hồng và xanh, ôm trọn những đường cong tinh tế của thân vỏ.

Bộ sưu tập ‘Precious Flowers’ không chỉ là một chiếc đồng hồ để xem giờ, mà là thời gian được đeo trên tay như một món nữ trang sống động, lưu giữ câu chuyện về một mùa hoa không bao giờ tàn. Với giá từ 3-3,5 tỷ đồng, bộ sưu tập này là một trong những tuyệt tác chế tác thủ công đắt giá nhất của Jaeger-LeCoultre Jaeger-LeCoultre.