Trung Quốc đã chính thức khởi động dự án xây dựng một con đập thủy điện khổng lồ trên cao nguyên Tây Tạng, với tham vọng đưa công trình này trở thành một trong những cơ sở thủy điện lớn nhất trên thế giới. Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã chủ trì lễ khởi công dự án vào ngày 19/7 tại thành phố Nyingchi, thuộc khu tự trị Tây Tạng.
Dự án này nằm ở hạ lưu sông Yarlung Tsangpo, một dòng sông quan trọng chảy qua Tây Tạng trước khi trở thành sông Brahmaputra, chảy qua Ấn Độ và Bangladesh. Được lên kế hoạch từ năm 2020, dự án là một phần trong kế hoạch phát triển 5 năm của Trung Quốc nhằm khai thác tiềm năng thủy điện đáng kể của cao nguyên Tây Tạng. Sau khi được phê duyệt vào tháng 12 năm ngoái, dự án đã sẵn sàng để bắt đầu triển khai.
Con đập được dự kiến sẽ tạo ra công suất điện lên tới 300 tỷ kilowatt-giờ mỗi năm, gấp ba lần công suất của đập Tam Hiệp – một trong những đập thủy điện lớn nhất thế giới hiện nay. Điều này đặt dự án vào vị trí hàng đầu thế giới trong lĩnh vực thủy điện. Tuy nhiên, dự án đã gây ra những lo ngại tại Ấn Độ và Bangladesh về ảnh hưởng tiềm tàng đến an ninh nguồn nước và lương thực, cũng như việc di dời dân cư và các tác động môi trường tiêu cực.
Trung Quốc đã khẳng định rằng dự án đã trải qua các đánh giá khoa học nghiêm ngặt và sẽ không gây ra bất kỳ ảnh hưởng tiêu cực nào đến môi trường sinh thái, ổn định địa chất hay quyền sử dụng nguồn nước của các quốc gia hạ lưu. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết rằng dự án có thể hỗ trợ công tác phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu tại các khu vực hạ lưu.
Dự án bao gồm 5 nhà máy thủy điện bậc thang, với tổng mức đầu tư ước tính khoảng 1.200 tỷ nhân dân tệ (tương đương 167 tỷ USD). Dự án chủ yếu sẽ cung cấp điện ra ngoài Tây Tạng, đồng thời cũng đáp ứng nhu cầu sử dụng trong khu vực.
Tập đoàn China Yajiang, một doanh nghiệp nhà nước mới được thành lập, sẽ đóng vai trò là chủ đầu tư của dự án. Động thái này đã thúc đẩy Ấn Độ đẩy nhanh tiến độ các dự án thủy điện của riêng mình trên sông Brahmaputra tại Arunachal Pradesh, nhằm khẳng định quyền sử dụng nguồn nước của mình.
Theo BBC, dự án này đang thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các quốc gia hạ lưu của sông Brahmaputra. Những lo ngại về tác động môi trường và ảnh hưởng đến sinh kế của người dân địa phương đang là những vấn đề nóng được thảo luận.
Reuters đưa tin, bất chấp những lo ngại, Trung Quốc vẫn khẳng định dự án sẽ được thực hiện một cách trách nhiệm và bền vững. Tuy nhiên, việc triển khai dự án này chắc chắn sẽ là một chủ đề nóng trong thời gian tới.
