Trong những năm gần đây, Việt Nam đã và đang không ngừng khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Với các chính sách đầu tư, phát triển hạ tầng, nguồn lực và thể chế, đất nước đã đạt được những thành tựu đáng kể. Các chuyên gia nhận định rằng, trong thời gian tới, phát triển công nghệ vũ trụ sẽ là yêu cầu tất yếu của quốc gia.
Ông Lý Hoàng Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, Việt Nam đã tích cực triển khai Chương trình Khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ. Chương trình này đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, phục vụ cả mục tiêu dân sinh và quốc phòng-an ninh. Một số vệ tinh nhỏ như PicoDragon (2013), MicroDragon (2019), NanoDragon (2021) và vệ tinh viễn thám VNREDSat-1 (2013) đã được phát triển thành công.
Bên cạnh đó, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đang phối hợp với các bộ, ngành để xây dựng các chính sách và cơ chế nhằm khai thác hiệu quả dữ liệu vệ tinh. Việc khuyến khích chuyển giao công nghệ vũ trụ lưỡng dụng và hoàn thiện hệ thống trạm mặt đất cũng được chú trọng. Ông Lý Hoàng Tùng khẳng định, phát triển công nghệ vũ trụ sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tri thức, củng cố tiềm lực quốc phòng – an ninh và khẳng định vị thế của Việt Nam trong khu vực và quốc tế.
Để推動 lĩnh vực công nghệ vũ trụ, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, đề xuất rằng Việt Nam cần thành lập cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia. Mô hình của Philippines, nơi có cơ quan vũ trụ quốc gia trực thuộc Chính phủ, có thể được tham khảo. Điều này sẽ giúp điều hành thống nhất và đề xuất có luật chuyên ngành về không gian.
Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn cũng đưa ra dẫn chứng về kinh tế vũ trụ toàn cầu dự báo sẽ đạt 1.400 tỷ USD vào năm 2030. Nhiều tỷ phú công nghệ đang đổ vốn vào lĩnh vực này, và vì vậy, Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc chơi.
Tiến sỹ Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, đánh giá rằng công nghệ vũ trụ là một ngành công nghệ chiến lược. Tuy nhiên, đồng thời phải trở thành công nghệ hàng đầu, cùng với bán dẫn và năng lượng hạt nhân. Tiến sỹ Nguyễn Quân cũng đề xuất cần thí điểm cơ chế sandbox theo Nghị quyết 193 của Quốc hội. Điều này sẽ giúp chấp nhận rủi ro và mạo hiểm trong phát triển công nghệ lớn.
Đặc biệt, Tiến sỹ Nguyễn Quân nhấn mạnh rằng cần có đầu tư mạo hiểm và giao quyền tự chủ rất cao cho tổng công trình sư của dự án công nghệ vũ trụ. Điều này sẽ giúp tạo ra những đột phá trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ của Việt Nam.
